Tuberculose bij katten en mensen (31-03-2023)

Tuberculose is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door mycobacteriën. Er bestaan verschillende soorten mycobacteriën, waarvan enkele de ziekte tuberculose kunnen veroorzaken. Mycobacteriën zijn niet erg diersoortspecifiek; Mycobacterium bovis (M. bovis, de runder-tbc bacterie) is het type dat runderen ziek kan maken.

En ook veel andere zoogdieren kunnen door deze bacterie besmet raken, zoals geiten, schapen, varkens, vossen, dassen, honden en katten. Via dieren kunnen mensen ook besmet raken. Dat noemen we een zoönose.

Ondanks dat Nederland officieel vrij is van rundertuberculose komt het nog wel in incidentele gevallen voor. Zo kan een besmetting met de M. bovis-bacterie ook voorkomen bij katten. In de afgelopen maanden is de ziekte tuberculose vastgesteld bij katten in 2 huishoudens in Nederland. Enkele mensen die contact hadden met de zieke dieren uit het eerste huishouden zijn niet ziek, maar testten wel positief op de tuberculine-huidtest (Mantoux) en/of de Interferon-gamma release assay test (IGRA).

Deze mensen staan onder begeleiding van een tuberculose-arts van de regionale GGD en worden vanwege deze besmetting nauwlettend in de gaten gehouden. Het is zeer aannemelijk dat de mensen de tbc-bacterie van de katten hebben gekregen. Het risico voor de algemene bevolking is erg laag. Het risico voor het oplopen van de infectie bij mensen, zoals gezinsleden, die dus direct contact hebben met de zieke dieren is aanmerkelijk groter.

De NVWA doet momenteel onderzoek om te achterhalen hoe de katten besmet zijn geraakt (de besmettingsroutes). De NVWA doet er alles aan om dit via opwaartse tracering in de productieketen van rauw petfood in beeld te krijgen.

De dierenartsen zijn op de hoogte gebracht van de situatie en weten hoe ze huisdieren kunnen diagnosticeren. Zij moeten bij een vermoeden van tuberculose onder katten, honden en fretten dit melden bij het Landelijk meldpunt voor dierziekten via het nummer (045) 546 31 88. Tuberculose bij gezelschapsdieren is een meldingsplichtige dierziekte. Dit betekent dat het wettelijk verplicht is om als dierenarts verdachte huisdieren bij de NVWA te melden.