Indeling overtreding in klassen
Of de NVWA een boete oplegt of bijvoorbeeld een waarschuwing geeft, hangt af van de overtreding én de sector. Overtredingen worden ingedeeld in klassen naar zwaarte van de overtreding.
Uitgangspunten die de indelingsklasse van een overtreding bepalen
- het risico: het effect van de overtreding op mens, dier en milieu
- politiek en beleidsbelang: het belang om overtredingen op te heffen en herhaling te voorkomen
- ondermijning van wettelijke stelsels
- complexe fraude
Overtreding klasse A en B: (zeer) ernstige overtreding en/of misdrijf
Klasse A en B overtredingen (of misdrijven) onderscheiden zich niet van elkaar wat betreft de ernst van de geconstateerde feiten en omstandigheden. Voor beide geldt dat de aard van de overtreding en/of overtreder als volgt kan worden gekarakteriseerd.
Ten aanzien van de overtreding
Feiten die naar hun aard en omvang grote gevolgen (gevaar, schade, hinder en maatschappelijk impact) kunnen hebben met betrekking tot:
- de natuur en het milieu en/of
- de veiligheid van de mens en/of
- de gezondheid van mens, dier of plant en/of
- de aantasting van het dierenwelzijn
Met '(zeer) ernstig' wordt bedoeld dat er daadwerkelijk sprake is van ernstige gevolgen dan wel van een aanmerkelijk risico dat de overtreding ernstige gevolgen zich voordoen. Deze gevolgen:
- zijn aanzienlijk en onomkeerbaar en/of
- kunnen zich direct maar ook op lange termijn voordoen en vereisen een (snel) ingrijpen van de overheid
- kunnen bestaan uit een risico op maatschappelijk onrust, een risico op slachtoffers of misleiding van de consument en/of
- kunnen effect hebben op de keten, het systeem of het gezag van de NVWA
Ten aanzien van de overtreder
Voor de overtreder kan de volgende typering gelden:
- opportunistisch, calculerend en/of bewust risiconemend en/of
- er is sprake van bewust belemmeren van controlerenden en/of
- overtreder heeft een strafblad met betrekking tot soortgelijke feiten en/of er is sprake van recidive of herhaalde overtreding
Deze opsomming is niet limitatief.
Keuze klasse A of klasse B
Bij een klasse A overtreding ligt de regie bij de IOD-NVWA. Bij een klasse B overtreding ligt de regie bij 1 van de toezichtdivisies. Hieronder wordt uiteengezet welke criteria een rol spelen bij het bepalen van de klasse.
Klasse A
Voor een doelmatige aanpak zijn opsporingsexpertise en/of –middelen noodzakelijk die door de IOD-NVWA worden toegepast. Hierbij valt te denken aan de inzet van bijzondere opsporingsbevoegdheden uit de Wet bijzondere opsporingsbevoegdheden (Wet BOB) en de Wet Economische Delicten (WED), en mogelijkheden voor het ontnemen van wederrechtelijk verkregen voordeel. De inzet van voornoemde opsporingsmiddelen kan nodig zijn omdat bestuursrechtelijke bevoegdheden ontoereikend zijn voor waarheidsvinding. Er is sprake van goed verhulde en moeilijk vast te stellen overtredingen, waarbij het kan gaan om een complex samenstel van feiten. Om de inhoud en omvang van de overtreding vast te kunnen stellen is opsporing nodig. Overtredingen in deze klasse worden voorgelegd aan het Openbaar Ministerie. De IOD-NVWA heeft binnen de NVWA de regie.
Klasse B
Dit betreft ernstige overtredingen waarop bestuursrechtelijk of strafrechtelijk gehandhaafd wordt. De keuze daartoe wordt bepaald aan de hand van de wet, eventueel aanvullende beleidsregels of het richtsnoer zoals weergegeven in paragraaf 2.2.
Voor een doelmatige aanpak zijn opsporingsexpertise en/of –middelen die kunnen worden ingezet door de NVWA-IOD niet per se noodzakelijk.
Overtreding klasse C: overtreding
Een overtreding met een zodanig karakter, dat er weliswaar geen sprake is van een overtreding in klasse A of B, maar dat de handeling of gedraging dusdanig ongewenst is dat herhaling van de overtreding moet worden voorkomen, mede ter voorkoming van het ontstaan van een ernstigere overtreding.
Overtreding klasse D: geringe overtreding
Een overtreding met een gering karakter, die bij incidentele normoverschrijding niet leidt tot een karakterisering zoals onder Overtreding klasse C, maar die bij voortduring of herhaling van de overtreding wel kan leiden tot een risico en derhalve voorkomen moet worden.