Kleurstof versus kleurend levensmiddel
Kleurende levensmiddelen, zoals bijvoorbeeld bietensap of paprikaconcentraat worden soms aan levensmiddelen toegevoegd ter vervanging van kleurstoffen (E-nummers). U mag echter kleurende levensmiddelen niet zonder meer aan levensmiddelen toevoegen. Dat mag alleen als in het levensmiddel ook kleurstoffen zijn toegestaan.
Risico's
Bevat een product toch een kleurend levensmiddel en mogen er aan datzelfde product helemaal geen kleurstoffen worden toegevoegd? Dan kan sprake zijn van misleiding van de consument of een risico voor de volksgezondheid.
Voorbeeld tonijn
Door het kleuren van tonijn lijkt deze mooier en verser dan hij is. Dit is misleidend. Het kan bovendien gevaarlijk zijn als de tonijn in werkelijkheid bijna bedorven is. In dat geval is er een risico op histaminevorming en kunnen consumenten ziek worden.
Dit is de reden dat tonijn niet gekleurd mag worden: niet met een kleurend levensmiddel zoals bietensap, maar ook niet met een additief zoals E300 (Ascorbinezuur) in combinatie met E301 (Natriumascorbaat, antioxidant) en E331 (Natriumcitraten, voedingszuur).
Hoe kom ik er achter of ik kleurstoffen aan levensmiddelen mag toevoegen?
U kunt zelf uitzoeken of u kleurstoffen aan levensmiddelen mag toevoegen. Gebruik hiervoor het stappenplan 'Mag additief X in levensmiddel Y?', dat gebaseerd is op de additievenwetgeving. Zegt de wet dat u geen kleurstoffen mag toevoegen? Dan mag u dus ook geen kleurende levensmiddelen toevoegen.
Hoe weet ik of een toevoeging een kleurstof is of een kleurend levensmiddel?
U wilt levensmiddelen kleuren en u heeft daarvoor een kleurende toevoeging gekocht bij een leverancier. Hoe komt u er dan achter of deze toevoeging een kleurstof is of een kleurend levensmiddel? Kijk daarvoor op de verpakking of op het etiket. Staat er een E-nummer op of de naam van het additief? Dan heeft u te maken met een kleurstof.
Staat er op de verpakking een kleurend ingrediënt? Dan heeft u te maken met een kleurend levensmiddel. Wilt u dit zeker weten? Vraag dan bij uw leverancier bewijsmateriaal op.
Wat is het verschil tussen een kleurstof en een kleurend levensmiddel?
Bij kleurstoffen zijn alleen de kleurende pigmenten uit het levensmiddel gehaald; de smaak-, geur- en voedingsstoffen zijn achtergebleven. Kleurende levensmiddelen ontstaan door indikken of concentreren en bevatten zowel de kleurende pigmenten als de smaak-, geur- en voedingsstoffen, maar dan in ingedikte of geconcentreerde vorm.
Voorbeeld spinazie in noodles
Noodles krijgen een lichtgroene kleur door de toevoeging van spinazie in de vorm van geconcentreerd sap of extract. Is de spinazie geconcentreerd tot sap? Dan is dat sap een kleurend levensmiddel, omdat het sap ook nog smaak- en geurstoffen en voedingsstoffen bevat. Op het etiket moet spinazie als ingrediënt worden vermeld.
Zijn de kleurende pigmenten van de spinazie selectief onttrokken aan de spinazie? En zijn de geur- en smaakstoffen achtergebleven in de spinazie? Dan is vooral de groene kleurstof uit de spinazie gehaald en toegevoegd aan de noodles. Op het etiket moet het E-nummer vermeld worden. In dit geval kleurstof E-140.
Meer informatie over het verschil tussen kleurstoffen en kleurende levensmiddelen vindt u in Hoofdstuk 13 van het Handboek additieven voor levensmiddelenfabrikanten.