Eetbare insecten kweken en verkopen voor menselijke consumptie

Wilt u eetbare insecten voor menselijke consumptie kweken of verkopen? Check dan goed welke insecten u mag gebruiken. Heeft u geen eigendomsrechten voor een bepaald insect? Dan heeft u toestemming nodig van het bedrijf dat deze rechten wel heeft. U kunt ook zelf markttoegang aanvragen. Daarnaast heeft u een registratie nodig als levensmiddelenbedrijf.

Registratie als levensmiddelenbedrijf

Wilt u insecten produceren voor menselijke consumptie? Of wilt u gaan handelen in eetbare insecten? Dan moet u uw bedrijf bij ons laten registreren als levensmiddelenbedrijf. U hoeft geen erkenning aan te vragen.

Vraag registratie aan

Welke insecten mag ik verhandelen voor voedsel?

Een aantal insecten is goedgekeurd, en toegelaten door de Europese Unie. Deze mogen worden verhandeld voor bepaalde levensmiddelcategorieën. Daarnaast valt een aantal insecten onder een overgangsregeling. Deze soorten mogen worden verhandeld totdat de EU er een beslissing over heeft genomen.

Handel alleen met beschermde eigendomsrechten

Nieuwe voedingsmiddelen, zoals insecten, mogen de eerste 5 jaar na toelating in de EU alleen worden verhandeld door het bedrijf dat de toelatingsaanvraag heeft ingediend. Dat bedrijf heeft beschermde eigendomsrechten. U vindt deze bedrijven in de tabel hieronder via de EU-verordening.

Wilt u ook handelen in deze producten? Dan moet u toestemming krijgen van het bedrijf dat de eigendomsrechten heeft. Dat geldt zowel voor de toegelaten insecten, als de insecten die vallen onder de overgangsregeling.

Zelf markttoegang aanvragen

U kunt ook zelf een toelating aanvragen bij de EU. Bij die aanvraag moet een veiligheidsdossier zitten. In een veiligheidsdossier staat onder andere een uitgebreide risicoanalyse en een onderbouwing van de veiligheid van het product. U moet hiervoor zelf opnieuw onderzoek doen, u mag de beschermde wetenschappelijke gegevens niet gebruiken. Dit staat in artikel 26 van de Europese verordening (EU) nr. 2283/2015 Nieuwe Voedingsmiddelen.

Vraag markttoegang aan bij de EU

Controleer de producent

Verhandelt u eetbare insecten die u niet zelf produceert? Controleer dan of het productiebedrijf aan de voorwaarden voldoet, en of zij het product in de handel mogen brengen. Kijk ook of het gebruikte insect is toegestaan voor de levensmiddelcategorie.

Toegelaten insecten

Bekijk hieronder de insecten die door de EU zijn toegelaten om in bepaalde levensmiddelen te gebruiken. Wanneer een levensmiddel insecten bevat dan gelden er specifieke eisen. Bijvoorbeeld over maximumgehalten en samenstellingseisen. Deze informatie vindt u in de EU-verordening van de toelating.

Tabel 1. Toegelaten insecten – bijgewerkt op 14 maart 2024
Insect	Toelating	Toegelaten voor levensmiddelcategorie	Beschermde eigendoms-rechten
Gele meelworm (Tenebrio molitor)	22-6-2021 Verordening (EU) nr. 2021/882	eiwithoudende producten biscuits gerechten op basis van peulvruchten producten op basis van pasta	Ja
Treksprinkhaan (Locusta migratoria)	5-12-2021 Verordening (EU) nr. 2021/1975	verwerkte aardappelproducten; gerechten op basis van peulvruchten en producten op basis van pasta vleesvervangers soepen en geconcentreerde soepen peulvruchten en groenten uit blik of potten salades bierachtige dranken, alcoholhoudende mixdranken chocoladesnoepgoed noten, oliehoudende zaden en kikkererwten ingevroren producten op basis van gefermenteerde melk worst	Ja
Gele meelworm (Tenebrio molitor)	1-3-2022 Verordening (EU) nr. 2022/169	meergranenbrood en -broodjes; crackers en soepstengels graanrepen gedroogde producten op basis van deegwaren; schotels op basis van deegwaren (m.u.v. gedroogde gepofte deegwaren); pizza’s en pizza-achtige schotels gedroogde gevulde producten op basis van deegwaren voormengsels (droog) voor gebakken producten sauzen aardappelschotels; schotels op basis van peulvruchten weipoeder vleesvervangers soepen en salades chips bierachtige dranken; gemengde alcoholhoudende dranken; alcoholhoudende mixdranken chocoladesnoepgoed noten, oliehoudende zaden en kikkererwten ingevroren producten op basis van gefermenteerde melk vleesbereidingen	Ja
Huiskrekel (Acheta domesticus)	3-3-2022 Verordening (EU) nr. 2022/188	eiwitproducten, andere dan vleesvervangers brood en broodjes bakkerijproducten, graanrepen en gevulde deegwaren koekjes en biscuits producten op basis van pasta (droog) soepen en geconcentreerde soepen of soeppoeders verwerkte aardappelproducten; gerechten op basis van peulvruchten of groenten en producten op basis van pasta of pizzasnacks op basis van maïsmeel bierachtige dranken, alcoholhoudende mixdranken noten, oliehoudende zaden en kikkererwten sauzen vleesbereidingen vleesvervangers chocoladesnoepgoed ingevroren producten op basis van gefermenteerde melk	Ja
Huiskrekel (Acheta domesticus)	24-1-2023 Verordening EU) nr. 2023/5	meergranenbrood en -broodjes; crackers en soepstengels graanrepen voormengsels voor gebakken producten (droog) koekjes producten op basis van pasta (droog) gevulde producten op basis van pasta (droog) sauzen verwerkte aardappelproducten, gerechten op basis van peulvruchten of groenten, pizza’s, gerechten op basis van pasta weipoeder vleesvervangers soepen en geconcentreerde soepen of soeppoeders snacks op basis van maïsmeel bierachtige dranken chocoladesnoepgoed noten en oliehoudende zaden andere snacks dan chips vleesbereidingen
Buffalokever, ook wel kleine meelworm genoemd (Alphitobius diaperinus)	26-1-2023 Verordening (EU) nr. 2023/58	Graanrepen brood en broodjes verwerkte granen en ontbijtgranen pap voormengsels (droog) voor gebakken producten gedroogde producten op basis van deegwaren gevulde producten op basis van deegwaren weipoeder soepen gerechten op basis van granen of pasta gerechten op basis van pizza noedels andere snacks dan chips chips crackers en soepstengels pindakaas kant-en-klare hartige sandwich vleesbereidingen vleesvervangers melk- en zuivelvervangers chocoladesnoepgoed voedingssupplementen (voor personen ouder dan 18 jaar)	Ja

Insecten die vallen onder de overgangsregeling

Voor een aantal soorten insecten geldt een overgangsregeling. Voor deze insecten is markttoegang aangevraagd bij de Europese Commissie. De bedrijven die onder deze overgangsregeling vallen mogen deze soorten kweken en verhandelen totdat de EU hierover een besluit heeft genomen. Andere bedrijven mogen dit alleen met toestemming van het bedrijf dat de markttoegang heeft aangevraagd.

Tabel 2. Insecten onder de overgangsregeling – bijgewerkt op 14 maart 2024
Insect	Toelatingsdossiers	EFSA dossier
Huiskrekel (Acheta domesticus)	2	EFSA-Q-2018-00543 (NF 2018/0128) EFSA-Q-2020-00748 (NF 2018/0623)
Treksprinkhaan (Locusta migratoria)	1	EFSA-Q-2018-00513 (NF 2018/0395)
Meelworm (Tenebrio molitor)	1	EFSA-Q-2018-00746 (NF 2018/0396)
Zwarte soldatenvlieg (Hermetia illucens)	1	EFSA-Q-2019-00046 (NF 2018/0765

Bekijk de EFSA-dossiers bij de European Food Safety Authority (EFSA).

Waar staat dit in de wet?

De wetgeving over insecten staat in de Europese verordening (EU) nr. 2283/2015 Nieuwe Voedingsmiddelen.
De procedure voor markttoegang staat beschreven in Verordening (EG) nr. 2469/2017. Zie ook de Unielijst met novel foods van de Europese Commissie.