NVWA: Nieuw sectorprotocol transportwaardigheid dieren van kracht

De Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) heeft akkoord gegeven op het sectorprotocol transportwaardigheid van Vee & Logistiek Nederland, Producenten-organisatie Varkenshouderij (POV) en Land- en Tuinbouworganisatie (LTO) Nederland voor het nationaal en internationaal vervoer van varkens, paarden en volwassen runderen vanuit en naar Nederland. Afgesproken is dat vanaf 14 oktober 2021 de certificering van dieren die lichtgewond of ziek zijn en die na beoordeling met behulp van de Europese richtsnoeren vervoerd kunnen worden 'zonder aanvullende voorwaarden', weer wordt toegestaan.

NVWA inspecteur controleert varkens in stal
Beeld: ©NVWA

Aanvulling op Europese richtsnoeren

De NVWA heeft de veehouderijsector gevraagd een protocol transportwaardigheid op te stellen als aanvulling op de Europese richtsnoeren voor toepassing door de sector. Het plan beschrijft hoe uitsluitend transportwaardige dieren op transport (voor export en in binnenland) gaan en hoe invulling wordt gegeven aan het transport van varkens, paarden en volwassen runderen die volgens de Europese richtsnoeren ‘onder voorwaarden’ vervoerd mogen worden. Dieren zijn bijvoorbeeld transportwaardig als ze in staat zijn zich op eigen kracht pijnloos te bewegen of zonder hulp te lopen.

Praktijk was niet altijd duidelijk

In 2007 is de Europese transportverordening vastgesteld voor de bescherming van dieren tijdens het vervoer binnen Europa en voor transporten naar derde landen. In de praktijk bleek het niet altijd duidelijk te zijn wanneer een dier wel of niet transportwaardig is. Om alle betrokkenen in het vervoer van dieren te helpen bij het bepalen van de geschiktheid voor vervoer hebben Europese transportorganisaties, dierenrechtenorganisaties en de Europese Federatie van Dierenartsen richtsnoeren opgesteld. De richtsnoeren dienen als basis voor de beoordeling van transportwaardigheid door de NVWA.

NVWA handhaaft bij overtredingen

De NVWA is een toezichthouder en ziet er op toe dat varkens, paarden en volwassen runderen vervoerd worden volgens de Europese vereisten en handhaaft wanneer overtredingen van deze regels vastgesteld worden. De sector heeft primair de verantwoordelijkheid alleen dieren te vervoeren of te laten vervoeren die geschikt zijn voor het voorgenomen transport. De NVWA constateerde dat de sector nog te vaak dieren aanbood voor certificering, die niet transportwaardig waren of onder voorwaarden moesten worden vervoerd. De NVWA trad hierbij handhavend op en certificeerde deze dieren niet. Dit was reden voor de NVWA  om vanaf 1 augustus uitsluitend dieren zonder zichtbare afwijkingen te certificeren. Het certificeren van lichtgewonde of zieke dieren (waarvoor het vervoer geen extra lijden veroorzaakt) kan worden hervat wanneer de sector een protocol opstelt, waarin geborgd wordt dat alleen transportwaardige dieren worden vervoerd.

Dierenwelzijn en efficiënter toezicht

Het sectorprotocol, opgesteld en uitgevoerd door de sector, is van belang voor het welzijn van de te transporteren dieren en maakt het toezicht door de NVWA efficiënter en beter handhaafbaar. Het zorgt voor een toezegging van de sector dat de dieren voorafgaand aan een transport beoordeeld en vervoerd worden volgens de Europese richtsnoeren. Voor dieren die geschikt zijn voor vervoer onder voorwaarden is een werkwijze beschreven, waardoor duidelijk is welke dieren dit betreft en wat die voorwaarden zijn. Daarnaast is een verbetering van de omstandigheden voor de beoordeling van dieren door de NVWA gerealiseerd.

Certificering van lichtgewonde dieren

Door het principeakkoord met de sector over het sectorprotocol kunnen vanaf 14 oktober weer dieren die lichtgewond of ziek zijn én die na beoordeling met behulp van de Europese richtsnoeren geschikt zijn voor vervoer 'zonder aanvullende voorwaarden', in aanmerking komen voor certificering. Ook voor deze categorie dieren geldt uiteraard dat de reis onder geen enkele omstandigheid extra lijden mag veroorzaken.

Dieren mogen getransporteerd worden onder de volgende voorwaarden:

  • Alle Europese richtsnoeren zijn vanaf 14 oktober 2021 van toepassing voor de sector; ook die voor varkens. De dieren worden vervoerd volgens de richtsnoeren en volgens de aanvullende voorwaarden beschreven in het sectorprotocol.
  • De sector voert een strenge voorselectie uit.
  • De NVWA controleert of de sector de voorselectie van de dieren correct heeft uitgevoerd met behulp van de richtsnoeren. Wanneer de voorselectie niet goed is uitgevoerd, krijgt de exploitant, indien daar tijd voor is, kans op herstel om de voorselectie (beter) uit te voeren.
  • De aanbieder moet ervoor zorgen dat de keuringsomstandigheden zodanig zijn dat de toezichthoudend dierenarts voldoende tijd en ruimte heeft om alle dieren goed te kunnen beoordelen.

Exportcertificeringen zijn momentopnames

De sector is verantwoordelijk voor het vervoeren van dieren die geschikt zijn voor het voorgenomen transport. Inspecteurs van de NVWA doen er alles aan om alleen dieren te certificeren die op dat moment geschikt zijn voor vervoer en die ook in staat zijn een transport zonder extra lijden te doorstaan. Helaas is niet altijd te voorkomen dat na vervoer blijkt dat een dier toch extra geleden heeft door het transport. Exportcertificeringen zijn momentopnames en ook de invloed van de omstandigheden onderweg op het individuele dier zijn voor onze inspecteurs vooraf niet altijd goed in te schatten. De NVWA onderzoekt of met de meegeleverde informatie uit meldingen daarover uit ontvangende landen, aan de veehouder en/of transporteur alsnog een maatregel kan worden opgelegd.

Meer informatie

Voor vragen over dit nieuwsbericht kunnen journalisten contact opnemen met het team persvoorlichting van de NVWA, (088) 22 33 700.

Consumenten en bedrijven kunnen contact opnemen met het Klantcontactcentrum of 0900-03 88 (gebruikelijke belkosten).