Monitoring zoönotische salmonella inspectieresultaten 2021
Binnen de pluimveesector komen verschillende dierziekten voor waaronder zoönotische salmonella. Uitbraak van deze ziekte kan een gevaar vormen voor de volksgezondheid.
Om een mogelijke besmetting van salmonella bij mensen via pluimvee te voorkomen, is de pluimveehouder verplicht om zijn pluimvee te monitoren. We voeren inspecties uit bij houders om te controleren of er op tijd en op de juiste wijze bemonsterd is.
Samenvatting
In 2021 zijn 106 legpluimveebedrijven aselect geselecteerd en geïnspecteerd op het nakomen van de monitoringsplicht op zoönotische salmonella. Hiervan zijn 71 inspecties akkoord en 35 inspecties niet akkoord bevonden. Het nalevingspercentage van deze selecties is 67%. De meest voorkomende overtreding is het buiten de wettelijke termijn nemen van monsters.
Daarnaast zijn 21 bedrijven risicogericht geselecteerd, waarbij in één koppel eerst een positieve salmonella-uitslag is geregistreerd in KIPnet, en daarna een negatieve. Van deze risicoselectie zijn 18 inspecties akkoord en 3 inspecties niet akkoord bevonden. Daarnaast zijn 2 inspecties uitgevoerd naar aanleiding van andere afwijkingen die inspecteurs vonden op een bedrijf. Tot slot hebben we in 2021 15 herinspecties uitgevoerd.
Aselecte inspecties
In totaal zijn 106 aselecte inspecties uitgevoerd bij legpluimveebedrijven. In tabel 1 zijn de resultaten van deze inspecties weergegeven.
Resultaten en interventies aselecte inspecties
| type inspectie | akkoord | niet akkoord | mondelinge afhandeling | schriftelijke waarschuwing | rapport van bevindingen | proces-verbaal |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Aselecte selectie | 71 | 35 | 15 | 20 | - | - |
Werkwijze
Tijdens de inspectie wordt vastgesteld welke pluimveesoort op het bedrijf gehouden wordt en welke bemonsteringsfrequentie hierbij van toepassing is. De inspecteur controleert hoe vaak en hoeveel monsters er worden genomen en door wie dit wordt gedaan. Of de monsters tijdig aan het laboratorium zijn geleverd, of het onderzoek tijdig is uitgevoerd en of het serotype is geregistreerd bij een positieve uitslag. Als tijdens de inspectie op een of meerdere onderdelen een overtreding is vastgesteld, wordt de inspectie niet akkoord bevonden.
Soort en aantal overtredingen aselecte inspecties*
| soort overtreding | aantal |
|---|---|
| Monsters buiten de wettelijke termijn genomen | 15 |
| Niet voldoen aan registratieplicht (uitslagen) | 10 |
| Monsters buiten de wettelijke termijn ingezet | 10 |
| Geen|onjuiste gegevens aanlevering monsters | 8 |
| Geen monsters genomen|ingezonden | 7 |
| Totaal | 50 |
*Het totaal aantal vastgestelde overtredingen is groter dan het aantal niet akkoord-inspecties omdat bij een inspectie overtredingen op meerdere onderdelen kunnen worden vastgesteld.
Overige inspecties
Naast de aselecte inspecties zijn andere typen inspecties op salmonella uitgevoerd, bijvoorbeeld naar aanleiding van een risicoselectie, een melding of een herinspectie.
Risicogerichte en overige inspecties
Deze bedrijven zijn geselecteerd op één specifiek criterium waarbij in één koppel eerst een positieve salmonella-uitslag is geregistreerd in KIPnet, en daarna een negatieve. Doel van deze inspecties was controleren of de houders de betreffende koppels ook met de juiste status (salmonella positief) hebben afgevoerd. Uit deze inspecties bleek dat alle houders de koppels met de juiste salmonella status hebben afgevoerd. Bij de 3 niet akkoord inspecties zijn afwijkingen gevonden op andere salmonella-gerelateerde verplichtingen.
Resultaten en interventies overige inspecties
| type inspectie | akkoord | niet akkoord | mondelinge afhandeling | schriftelijke waarschuwing | rapport van bevindingen | proces-verbaal |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Risicogericht | 18 | 3 | 1 | 2 | - | - |
| Overig | - | 2 | - | 1 | - | 1 |
Herinspecties
Als tijdens een inspectie een afwijking is vastgesteld wordt, afhankelijk van de aard van de overtreding een maatregel opgelegd. Daarnaast wordt deze inspectie binnen 3, 6 of 12 maanden opgevolgd door een herinspectie om na te gaan of de afwijking hersteld is. In 2021 zijn 15 herinspecties uitgevoerd naar aanleiding van inspecties uit 2020 of 2021.
Resultaten en interventies herinspecties
| type inspectie | akkoord | niet akkoord | mondelinge afhandeling | schriftelijke waarschuwing | rapport van bevindingen |
|---|---|---|---|---|---|
| Herinspectie | 13 | 2 | - | 2 | - |
Wettelijk kader
De monitoring van zoönotische salmonella op pluimveebedrijven is een Europese verplichting. In Verordening (EG) nr. 2160/2003 is voorgeschreven dat lidstaten een nationaal bestrijdingsprogramma voor salmonella opstellen bij bepaalde pluimveesoorten. In uitvoeringsverordeningen en nationale regelgeving is vervolgens voor vermeerderingsdieren, leghennen, vleeskuikens en vleeskalkoenen een monitoringsprotocol uitgewerkt, waarin onder andere staat beschreven hoe en hoe vaak er monsters genomen moeten worden. Ook zijn regels vastgelegd met betrekking tot de laboratoria die de monsters onderzoeken. Alleen erkende laboratoria mogen salmonellamonsters onderzoeken in het kader van het monitoringsprogramma. Salmonella-uitslagen moeten worden geregistreerd in de door de overheid aangewezen databank KIPnet. Deze databank wordt beheerd door de stichting AVINED.
Meer informatie
Meer informatie over monitoring salmonella en melden vindt u op de pagina Salmonella bij pluimvee.