Welke bevoegdheden heb ik als diergeneeskundige?

Wat zijn diergeneeskundige handelingen?

Diergeneeskundige handelingen zijn medische handelingen die worden verricht bij dieren, zoals een onderzoek of een behandeling om een ziekte te genezen, te verzachten of te voorkomen. De wettelijke definitie staat in artikel 1, eerste lid, van de Wet dieren.

Dit zijn enkele voorbeelden van diergeneeskundige handelingen:

• een dier onderzoeken
• een dier verdoven of bedwelmen
• diergeneesmiddelen voorschrijven
• een behandeling uitvoeren
• een operatie of andere lichamelijke ingreep uitvoeren
• hulp verlenen bij de geboorte van een dier
• een dier onvruchtbaar maken

U mag alleen diergeneeskundige handelingen uitvoeren als u daartoe bevoegd bent

Het is belangrijk dat diergeneeskundige handelingen op de juiste manier worden uitgevoerd. Anders ontstaat er een onnodig risico voor de gezondheid en het welzijn van dieren.

Daarom mag u alleen diergeneeskundige handelingen uitvoeren als u hiertoe bevoegd bent. U moet diergeneeskundige zijn. Hieronder leest u welke bevoegdheden u in uw beroep heeft.

Let op: voor alle andere beroepen geldt een verbod om beroepsmatig diergeneeskundige handelingen uit te voeren.

Welke bevoegdheden horen bij mijn beroep in de diergeneeskunde?

Binnen de diergeneeskunde bestaan verschillende beroepen:

• dierenarts
• dierenartsassistent-paraveterinair
• dierenfysiotherapeut
• embryotransplanteur/-winner
• dierverloskundige
• castreur

Hieronder leest u per beroep welke diergeneeskundige handelingen u mag uitvoeren en welke voorwaarden daaraan zijn verbonden. Dit is wettelijk vastgelegd in het Besluit diergeneeskundigen.

Ik ben dierenarts

Als dierenarts mag u alle diergeneeskundige handelingen uitvoeren.

Daarnaast heeft u de taak om andere diergeneeskundigen te begeleiden of ondersteunen in hun werk. Andere diergeneeskundigen mogen namelijk maar een beperkt aantal diergeneeskundige handelingen uitvoeren. Vaak gelden er aanvullende voorwaarden, bijvoorbeeld dat een dierenarts aanwezig moet zijn of aanwijzingen moet geven.

U mag alleen als dierenarts werken als u in het Diergeneeskunderegister staat.

Ik ben dierenartsassistent-paraveterinair

Welke diergeneeskundige handelingen u als dierenartsassistent-paraveterinair (ook wel: paraveterinair) mag uitvoeren staat in artikel 3.1 van het Besluit diergeneeskundigen. Het gaat bijvoorbeeld om:

• het onderzoeken of behandelen van een dier
• bloed afnemen
• bepaalde diergeneesmiddelen toepassen
• helpen bij een geboorte

Hierbij gelden wel strenge voorwaarden. Deze staan beschreven in artikel 3.2 van het Besluit diergeneeskundigen. In bepaalde gevallen moet de dierenarts aanwezig zijn in dezelfde ruimte en aanwijzingen geven. Verder mag u alleen als dierenartsassistent-paraveterinair werken als u in het Diergeneeskunderegister staat.

Ik ben dierenfysiotherapeut

Welke vormen van fysiotherapie u als dierenfysiotherapeut mag geven staat in artikel 1.1 van het Besluit diergeneeskundigen. Het gaat bijvoorbeeld om:

• bewegingstherapie
• massagetherapie
• fysische therapie, waaronder ook lichttherapie (lasertherapie), hydrotherapie en elektrotherapie
• dry needling

U mag dieren alleen behandelen na verwijzing door een dierenarts. Dit staat in artikel 3.5 van het Besluit diergeneeskundigen. 

U mag alleen als dierenfysiotherapeut werken als u in het Diergeneeskunderegister staat.

Ik ben embryotransplanteur/-winner

Welke diergeneeskundige handelingen u als embryotransplanteur/-winner mag uitvoeren staat in artikel 3.6 van het Besluit diergeneeskundigen. Het gaat bijvoorbeeld om:

• het winnen en overzetten van embryo’s of eicellen bij dieren
• het toedienden van bepaalde diergeneesmiddelen

U mag deze handelingen alleen uitvoeren op aanwijzing van en onder controle van een dierenarts. Dit staat in artikel 3.7 van het Besluit diergeneeskundigen.

U mag alleen als embryotransplanteur/-winner werken als u in het Diergeneeskunderegister staat.

Ik ben dierverloskundige

Welke diergeneeskundige handelingen u als dierverloskundige mag uitvoeren staat in artikel 7.4 van het Besluit diergeneeskundigen. Het gaat bijvoorbeeld om:

• het helpen bij de bevalling of verlossing, zolang dit zonder operatie of verdoving gebeurt
• het verwijderen van de vrucht, zolang dit gebeurt zonder operatie of verdoving (ruggenprik is wel toegestaan)
• het uitvoeren van extra handelingen bij de moeder die direct met de geboorte of verwijderen van de vrucht te maken hebben
• het toedienen van bepaalde diergeneesmiddelen bij de geboorte of het verwijderen van de vrucht

U mag alleen als dierverloskundige werken als u in het Diergeneeskunderegister staat.

Ik ben castreur

Welke diergeneeskundige handelingen u als castreur mag uitvoeren staat in artikel 7.5 van het Besluit diergeneeskundigen. Het gaat bijvoorbeeld om:

• het onvruchtbaar maken van mannelijke biggen en ramlammeren
• het onvruchtbaar maken van andere mannelijke varkens en mannelijke schapen en hengsten, stieren, bokken, reuen en katers, zolang de testikels  op de normale plek zitten en geen afwijkingen vertonen
• het uitvoeren van een operatie bij een breuk van de balzak bij varkens, maar alleen als dit tegelijk gebeurt met het onvruchtbaar maken
• het toedienen van bepaalde diergeneesmiddelen die nodig zijn bij deze ingrepen

U mag alleen als castreur werken als u in het Diergeneeskunderegister staat.

Inschrijving in het Diergeneeskunderegister is verplicht

De volgende diergeneeskundige beroepen zijn wettelijk beschermde titels. Daarom is inschrijving in het Diergeneeskunderegister verplicht. U mag pas diergeneeskundige handelingen uitvoeren nadat u bent geregistreerd.

• dierenarts
• dierenartsassistent-paraveterinair
• dierenfysiotherapeut
• embryotransplanteur / -winner
• dierverloskundige
• castreur

Registratie aanvragen

Als u registratie aanvraagt, controleert het agentschap Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (CIBG) eerst of u aan de eisen voldoet. Het CIBG kijkt onder meer naar uw opleiding. In de Regeling diergeneeskundigen staat welke opleidingen goedgekeurd zijn.

Wat als ik een ander veterinair beroep heb?

Naast de diergeneeskundige beroepen zijn er ook andere veterinaire beroepen, zoals gebitsverzorger of hoefsmid. In deze beroepen mag u geen diergeneeskundige handelingen uitvoeren. Uw beroep is namelijk niet beschermd. Dit betekent dat de overheid niet controleert of u een opleiding heeft gevolgd en of deze opleiding aan bepaalde kwaliteitseisen voldoet.

Mag ik dieren helemaal niet behandelen?

U mag geen diergeneeskundige handelingen uitvoeren. In artikel 1, eerste lid, van de Wet dieren staat wat dit zijn. Het gaat bijvoorbeeld om het stellen van een diagnose of een behandeling om een ziekte te genezen.

U mag wel gezonde dieren begeleiden om gezond te blijven.

Welke cursus moet ik volgen om dieren te mogen behandelen?

Dieren mogen alleen behandeld worden door diergeneeskundigen die een volledige opleiding hebben gevolgd en afgerond. In de Regeling diergeneeskundigen staat welke opleidingen zijn goedgekeurd door de Nederlandse overheid. Diergeneeskundigen moeten ook staan ingeschreven in het Diergeneeskunderegister.

Ik heb speciale apparatuur afgeschaft, mag ik die gebruiken?

Apparatuur om diergeneeskundige handelingen uit te voeren is soms vrij verkrijgbaar. Dit geldt bijvoorbeeld voor laserapparaten. Toch mag u deze appratuur niet gebruiken. Dit is voorbehouden aan diergeneeskundigen die staan ingeschreven in het Diergeneeskunderegister.