Welzijn runderen

Er gelden regels voor het houden, huisvesten en verzorgen van koeien, kalveren, stieren, vaarzen en buffels. Die regels zijn er voor het welzijn en de gezondheid van runderen in de veehouderij. En van runderen die op een kinderboerderij, bij een hobbyhouder, in een natuurgebied of in een dierentuin leven. De NVWA controleert of houders van runderen zich aan deze regels houden.

Wettelijke eisen voor welzijn van runderen

De regels voor het houden, huisvesten en verzorgen van runderen staan in de Wet dieren, het Besluit houders van dieren en de Regeling houders van dieren. Die regels gaan bijvoorbeeld over het voer dat de dieren krijgen, over de ventilatie in de stal en over lichamelijke ingrepen bij runderen. Voor kalveren gelden specifieke welzijnseisen.

Welzijnseisen kalveren

Er gelden speciale regels om het welzijn van kalveren te waarborgen. Voorbeelden van regels voor kalverhouders zijn:

U mag kalveren na 8 weken niet meer in eenlingenboxen houden.
U mag uw kalveren niet muilkorven of aanbinden. Dit mag alleen als u de dieren (kunst)melk voert.
U moet kalveren tenminste 2 keer per dag voeren. Er gelden eisen aan dit voer. Het moet bijvoorbeeld ijzerrijk zijn.

Lees op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) alle welzijnseisen voor het houden van kalveren.

Lichamelijke ingrepen bij runderen

Veel lichamelijke ingrepen bij runderen zijn verboden. Voorbeelden van verboden ingrepen bij runderen:

Vrouwelijke runderen krijgen soms een niet-perforerende neusring, bijvoorbeeld om te voorkomen dat zij bij stalgenoten drinken. Dit zijn neusringen die om het neustussenschot klemmen en deze dus niet doorboren. Deze ringen mogen alleen tijdelijk gebruikt worden, en alleen als andere maatregelen niet helpen. Langdurig gebruik kan leiden tot chronische drukplekken, schade aan het neustussenschot en blijvende veranderingen in de weefsels van de neus.

Uitzonderingen op het verbod op lichamelijke ingrepen

Er gelden een aantal uitzonderingen op het verbod op lichamelijke ingrepen bij runderen. In het Besluit diergeneeskundigen staat welke lichamelijke ingrepen onder voorwaarden zijn toegestaan. Vaak mogen alleen dierenartsen of dierenartsassistenten de ingreep uitvoeren.

Een aantal ingrepen mogen veehouders uitvoeren:

U mag maximaal 2 oormerken aanbrengen bij uw runderen. Deze oormerken zijn verplicht voor de identificatie en registratie van uw dieren.
U mag runderen onthoornen.
U mag een neusring aanbrengen bij fokstieren. Dit mag alleen als de neusring bedoeld is om de veiligheid van mensen en dieren te beschermen.
U mag tijdelijk een niet-perforerende neusring aanbrengen bij vrouwelijke runderen, als andere maatregelen niet helpen.

Voorkom hittestress en koudestress

U bent verplicht om uw runderen te beschermen tegen extreme weersomstandigheden, zoals hitte en kou. Zo voorkomt u dat de dieren last krijgen van hitte- of koudestress.

Meer informatie:

Bekijk de regels voor het voorkomen van hittestress en koudestress.
Lees op de website van de Gezondheidsdienst voor Dieren welke maatregelen u kunt nemen om hittestress te voorkomen.

Geef uw dieren veilig diervoer

Het voer voor uw dieren moet veilig zijn. Van vervuild diervoer kunnen uw dieren ziek worden. Ook mensen die het vlees eten of de melk drinken van deze dieren, kunnen dan ziek worden. Lees aan welke eisen diervoer moet voldoen en hoe wij hierop toezien.

Dierenwelzijn tijdens vervoer

Bij het vervoer van runderen moet u zich aan regels voor dierenwelzijn houden. Deze regels staan in de Transportverordening. Lees meer over dierenwelzijn tijdens het transport van runderen.

Dierenwelzijn op veemarkten, evenementen en in verzamelcentra

Gaan uw dieren naar een veemarkt, evenement of verzamelcentrum? Houd ook daar rekening met de regels voor dierenwelzijn. Op plekken waar veel dieren bij elkaar komen is ook meer risico op het overbrengen van dierziekten. Er gelden daarom eisen voor het verzamelen en tentoonstellen van dieren.

Regels voor doden van runderen

Gaat u zelf een dier doden of slachten op uw bedrijf? Zorg dat het dier zo min mogelijk pijn en spanning ervaart. U moet zich houden aan regels voor het doden van dieren op de veehouderij. Er zijn verschillende methodes om dieren te bedwelmen en te doden. Lees welke methode is toegestaan voor het doden van runderen.

Wat moet ik met een dood dier doen?

U moet dode dieren laten afvoeren als deze niet bestemd zijn voor particuliere consumptie. Lees meer over het afvoeren van kadavers van de veehouderij.

Regels voor noodslachtingen

Kan uw dier niet meer levend naar het slachthuis worden vervoerd, bijvoorbeeld na een ongeval? Uw dier kan in aanmerking komen voor een noodslachting op uw bedrijf.

Zo houden wij toezicht

Wij controleren of bedrijven en hobbyhouders de regels voor dierenwelzijn naleven. We voeren inspecties uit bij houders van runderen en andere grazers. Ook controleren we in slachthuizen hoe dieren die daar aankomen eraan toe zijn. En we houden toezicht op veemarkten, evenementen en in verzamelcentra. Bij overtredingen grijpen we in. U kunt bijvoorbeeld een officiële waarschuwing of een boete krijgen. Overtredingen kunnen ook leiden tot een korting op de inkomenssteun. Lees meer over ons toezicht.

Ieder jaar publiceren wij onze inspectieresultaten op het gebied van dierenwelzijn.