Inspectieresultaten dierproeven en proefdieren 2024

In het kort: inspecties en audits bij 36 vergunninghouders

We voeren inspecties en audits uit bij instellingen en bedrijven met een vergunning voor het uitvoeren van dierproeven of voor het fokken of afleveren van proefdieren. Dit zijn bijvoorbeeld universiteiten, academische ziekenhuizen, onderzoeksinstellingen en farmaceutische bedrijven. Deze inspecties doen we in het kader van de Wet op de dierproeven (Wod).

In 2024 voerden we 95 inspecties en 5 audits uit bij 36 van de 69 vergunninghouders. Hiervan waren 10 inspecties (11%) onaangekondigd. Audits kondigen we altijd aan. Het aantal inspecties en audits was hoger dan in 2023: toen voerden we 50 inspecties en 4 audits uit. In 2024 waren meer inspecteurs beschikbaar, waardoor we meer inspecties konden uitvoeren.

Ons toezicht is risicogericht. Dat betekent dat we vaker controleren bij instellingen waar de risico’s op overtredingen het grootst zijn. Dit hangt onder andere af van het aantal dieren en diersoorten, de soort dierproeven, de inspectiehistorie en eventuele meldingen.

We voeren ook andere taken uit in het kader van de Wod. Instellingen moeten bij ons een instellingsvergunning aanvragen als zij dierproeven willen uitvoeren. Daarnaast moeten zij beschikken over een projectvergunning. Die vragen ze aan bij de Centrale Commissie Dierproeven (CCD). Ook kunnen vergunninghouders bij ons een ontheffing of erkenning van beroepskwalificaties aanvragen. Dat kunnen zij bijvoorbeeld doen als een medewerker niet aan de verplichte opleidingseisen voldoet.

Resultaten: 37 overtredingen bij vergunninghouders

Resultaten inspecties

Tijdens onze inspecties in 2024 keken we onder andere naar de volgende onderwerpen:

• Voldoet de instelling aan de regels voor de huisvesting en verzorging van proefdieren?
• Voert de instelling handelingen met proefdieren zorgvuldig uit?
• Verricht de instelling dierproeven volgens de projectvergunning?
• Zijn de onderzoekers en dierverzorgers bevoegd om met proefdieren te werken? En voldoen zij aan de deskundigheidseisen?

Onze audits richtten zich op de inrichting van de Instantie voor Dierenwelzijn (IvD) door de vergunninghouder. Een IvD zorgt ervoor dat de dierproeven volgens de regels verlopen en let op het welzijn van de proefdieren.

Middelzware overtredingen

Tijdens onze inspecties en audits zagen we bij 4 instellingen middelzware overtredingen. Het ging in totaal om 5 overtredingen. Die gingen over:

• De huisvesting van proefdieren.
• De bevoegd- en bekwaamheid van het personeel.
• De naleving van de voorschriften van de projectvergunning.

De overtredingen over huisvesting gingen bijvoorbeeld over de bakken waarin de dieren leven. In een aantal bakken was de bedding (bodembedekkend materiaal) te nat. Hieruit bleek dat de bakken niet vaak genoeg verschoond werden. Ook was er in de bakken niet altijd genoeg verrijkingsmateriaal voor de dieren beschikbaar.

Lichte overtredingen

Daarnaast zagen we bij 15 instellingen lichte overtredingen. Dit waren in totaal 32 overtredingen. Die gingen over:

• de huisvesting van proefdieren
• de bevoegd- en bekwaamheid van personeel
• de naleving van de voorschriften van de projectvergunning
• de samenstelling en het functioneren van de IvD
• het toepassen van verfijning (ervoor zorgen dat een dier zo min mogelijk lijdt) bij een dierproef
• het toepassen van pijnbestrijding bij een dierproef
• het bijhouden van het levensloopdossier van proefdieren

Een vergunninghouder had bijvoorbeeld de Beoordeling Achteraf (BA) te laat ingeleverd bij de Centrale Commissie Dierproeven (CCD). Een andere vergunninghouder had te weinig knaaghout verstrekt in een aantal bakken van de dieren. En in een ander geval waren de calamiteitenplannen wel aanwezig op de afdeling, maar niet duidelijk zichtbaar opgehangen.

Resultaten verleningen

In 2024 kregen wij geen aanvragen voor nieuwe instellingsvergunningen.

We kregen in totaal 158 aanvragen voor ontheffingen voor beroepskwalificaties. Hiervan verleenden we er 147. Ook kregen we 33 aanvragen voor erkenningen van beroepskwalificaties. We verleenden er 30.

Maatregelen

In 2024 gaven we 5 officiële waarschuwingen vanwege een middelzware overtreding. Ook gaven we 32 keer een naleefadvies naar aanleiding van een lichte overtreding. In zo’n advies leggen we uit hoe een instelling wel aan de wettelijke eisen kan voldoen.

Lees meer over ons toezicht en ons interventiebeleid.

Vervolgaanpak

Bij instellingen die een officiële waarschuwing hebben gekregen doen we een herinspectie. We controleren dan of zij alsnog aan de regels voldoen. Bij instellingen met een lichte overtreding controleren we daar extra op bij een eerstvolgende reguliere inspectie.

Bij toekomstige inspecties besteden wij extra aandacht aan de bevoegd- en bekwaamheid van personeel dat met proefdieren werkt. Ook besteden we specifiek aandacht aan klimatologische aspecten van de huisvesting van proefdieren. Dit gaat bijvoorbeeld over de temperatuur en de luchtvochtigheid in de verblijven van de dieren.

Heeft u een klacht over hoe een instelling met proefdieren omgaat? Doe een melding via ons meldformulier of bel 0900-0388.