Eisen toetsuitslagen bij exportcertificering voor zaaizaden

Met de komst van Verordening (EU) 2016/2031 en Verordening (EU) 2017/625 zijn de wettelijke eisen aan toetsen voor officiële documenten aangescherpt. Als u voor uw exportzending van zaaizaden wilt aantonen dat deze vrij zijn van schadelijke organismen, heeft u in sommige gevallen een toetsuitslag nodig. Welke toets u nodig heeft, hangt af van de status van een organisme. Voor organismen die in de EU gereguleerd zijn als quarantaineorganismen of RNQP's gelden bijvoorbeeld andere eisen dan voor organismen die alléén in het land van bestemming gereguleerd zijn

Laboratoria voor toetsing op EU-quarantaineorganismen of RNQP's

Voor toetsing op EU-quarantaineorganismen of RNQP's op zaaizaden zijn in Nederland de volgende laboratoria officieel aangewezen:

  • het laboratorium van Naktuinbouw
  • het laboratorium van de NAK
  • het Nederlands Instituut voor Vectoren, Invasieve planten en Plantgezondheid (NIVIP)

Deze laboratoria voldoen aan strikte eisen voor de uitvoering van de toetsen en het toezicht daarop.

Als voor een EU-quarantaineorganisme of RNQP geen toets beschikbaar is bij een officieel laboratorium in Nederland, beoordelen wij per geval of de regeling voor 'overige organismen' toegepast mag worden.

Let op: naast officiële toetsing kan ook sprake zijn van 'toetsing onder officieel toezicht' door Naktuinbouw Authorized Laboratories (NAL). De resultaten van die toetsen mag u onder voorwaarden gebruiken bij exportcertificering.

Eisen voor toetsing op overige organismen

Wilt u zaden in het buitenland laten toetsen op een organisme dat niet door de EU is gereguleerd als quarantaineorganisme of RNQP? Ga dan eerst na of er al een toestemming is voor de toets. U kunt dat opzoeken in het register voor toetsen (zie hieronder). Staat deze toets nog niet in het register? Dan moet u deze toets vooraf door ons laten goedkeuren voordat u gebruik kunt maken van de toetsuitslagen.

Daarbij gelden allebei de volgende voorwaarden:

  • Het laboratorium is gevestigd in de EU.
  • Het laboratorium is aangewezen als officieel laboratorium in het land waar het is gevestigd.

Let op: voor het gebruik van toetsen die uitgevoerd kunnen worden in een officieel laboratorium in Nederland hoeft u geen toestemming te vragen.

Geen officieel laboratorium in de EU?

Is er geen officieel laboratorium aangewezen in de EU voor de toets op het organisme in een bepaald gewas? Dan kunt u mogelijk gebruik maken van een niet-officieel laboratorium in de EU of van een laboratorium buiten de EU. U moet dan wel toestemming aanvragen en vervolgens wordt de toets  beoordeeld op geschiktheid. Hoe u dat doet, leest u hieronder.

Register met toetsen

Toegestane toetsen worden vastgelegd in een register. Iedere exporteur mag vervolgens de geregistreerde toetsen gebruiken. U vindt het op de Pleio-groep 'Exportgaranties zaaizaden'.

Eerste keer inloggen

  • Ga naar Groepen Grenzeloos samenwerken (pleio.nl).
  • Log eerst in via de knop/link die rechtsbovenaan staat op het scherm.
  • Tik 'exportgaranties' in het zoekveld 'zoek groep' in.
  • Klik op 'Exportgaranties zaaizaden'.
  • Klik op 'Vraag lidmaatschap aan'.

Hoe vraag ik toestemming voor een toets aan?

Controleer eerst of een toets al in het register is opgenomen. Is dat niet het geval? Vraag dan toestemming aan met het Aanvraagformulier gebruik toetsuitslagen voor exportcertificering zaaizaden.

Wij beoordelen vervolgens of een toets voldoet aan een aantal kwaliteitsgaranties. Omdat we afhankelijk zijn van informatie van derden kunnen we geen maximale doorlooptijd garanderen van de aanvraagprocedure.

Wat als wij geen toestemming verlenen?

Als wij uw aanvraag afwijzen, kunt u een aanvraag indienen om gebruik te maken van een ander laboratorium dat wel voldoet aan de criteria. Is er geen enkel laboratorium beschikbaar? Dan kunt u soms gebruikmaken van een andere dekking zoals een veldinspectie. Raadpleeg voor de mogelijkheden de landeneisen van het betreffende land of e-CertNL. Is er geen andere dekking mogelijk? Dan is export helaas niet mogelijk.

Wat als meerdere labs geregistreerd zijn voor dezelfde toets?

Als er meerdere laboratoria geregistreerd zijn voor dezelfde organisme-gewascombinatie, bepaalt de monsternemer naar welk laboratorium hij of zij het genomen monster opstuurt.

Als een toets in het register staat, kan ik deze dan in alle situaties gebruiken?

Nee, want derde landen kunnen specifieke eisen stellen aan de toetsmethode of de monstergrootte voor betrouwbare detectie van organismen op bepaalde gewassen. Het kan daarom voorkomen dat een methode in het register geen basis vormt voor certificering naar dat specifieke land. Raadpleeg daarom altijd de specifieke eisen die elk land van bestemming stelt.

U bent er zelf verantwoordelijk voor dat uw exportzending is voorzien van de juiste toetsuitslag.

Wat gebeurt er met de overbruggingsregeling?

Om de periode tussen het in werking treden van de EU-wetgeving eind 2019 en het opstellen van de huidige regeling te overbruggen is de zogeheten overbruggingsregeling ingesteld. Toetsuitslagen die vallen onder de overbruggingsregeling blijven geldig tot 1 januari 2023. Nieuwe aanvragen voor de overbruggingsregeling nemen wij tot 1 april 2022 in behandeling.

Alle toestemmingen en toetsuitslagen die afgegeven zijn binnen de overbruggingsregeling komen op 1 januari 2023 te vervallen. Het is daarom belangrijk dat u voor die datum een aanvraag doet om de toetsen waarvan u gebruik wilt blijven maken op te laten nemen in het nieuwe register.

Let op: ook toetsuitslagen op partijen die voor 14 december 2019 zijn getoetst bij een laboratorium uit het Register erkende buitenlandse laboratoria kunt u na 1 januari 2023 niet meer gebruiken als dekking bij de exportcertificering.

Waar staat dit in de wet?

De aangescherpte regels over het gebruik van toetsuitslagen bij exportcertificering leest u in: