Advies van BuRO over PFAS in eieren van kippen van particulieren

Vraag het Voedingscentrum of zij consumenten kunnen informeren over de mogelijke gezondheidsrisico’s van PFAS bij de consumptie van eieren van kippen van particulieren. Dat adviseert BuRO de minister van Medische Zorg. Daarnaast adviseert BuRO om het initiatief te nemen voor aanvullend (internationaal) onderzoek naar PFAS-gehalten in eieren van particulieren. Met specifiek aandacht voor de verschillende bronnen die mogelijk leiden tot PFAS blootstelling van kippen van particulieren. Gezien de omvang van de PFAS problematiek adviseert BuRO dit onderzoek in een bredere onderzoeksprogrammering naar PFAS op te nemen.

PFAS in kippeneieren

PFAS is een groepsnaam voor per- en polyfluoroalkylstoffen. PFAS zijn door de mens gemaakte stoffen die van nature niet in het milieu voorkomen. Er zijn meer dan 4000 PFAS bekend. Uit studies bij de mens blijkt dat langdurige blootstelling aan PFAS mogelijk leidt tot negatieve effecten op het immuunsysteem en de lever. PFAS kan vanuit diervoeder, grond, water, of gras in eieren terechtkomen.

Aanleiding onderzoek

NRC publiceerde eind augustus 2023 onderzoek waaruit bleek dat eieren van kippen van particulieren uit de omgeving van Dordrecht hoge gehalten PFAS bevatten. Volgens NRC zou de consumptie van deze eieren tot gezondheidsrisico’s leiden. Na dit bericht zijn meerdere nieuwsitems in de landelijke media verschenen die aandacht besteedden aan verhoogde PFAS gehalten in eieren van kippen van particulieren.

In Nederland is de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) de toezichthouder op de wet- en regelgeving voor voedsel. Zij is verantwoordelijk voor voedselveiligheid en mag optreden bij risico’s op dat gebied. Eieren van kippen van particulieren vallen niet onder het toezicht van de NVWA omdat deze eieren niet in de handel worden gebracht voor de commerciële verkoop. Desalniettemin heeft de NVWA de gezondheid van de consument hoog in het vaandel staan en heeft de NVWA zorgen hierover. Daarom heeft bureau Risicobeoordeling & onderzoek (BuRO) van de NVWA dit signaal op eigen initiatief nader onderzocht.

Vraagstelling

BuRO onderzocht de volgende vraag:

Is er sprake van een risico voor de gezondheid van de Nederlandse consument wanneer deze gedurende een langere periode aan PFAS wordt blootgesteld via de consumptie van eieren van kippen van particulieren?

Het onderzoek leidde tot het volgende antwoord:

Eieren van kippen van particulieren in Nederland kunnen hoge gehalten PFAS bevatten. Op dit moment kan geen relatie gelegd worden met een bekende besmettingsbron of locatie. Het is daarom vooraf niet te voorspellen welke eieren van particulieren deze hoge gehalten bevatten.

De wekelijkse PFAS inname door de consumptie van eieren van particulieren overschrijdt de gezondheidskundige grenswaarde (oftewel de maximale veilige inname). Dit betekent dat de wekelijkse PFAS inname door de consumptie van deze eieren gedurende een langere periode tot gezondheidsrisico’s kan leiden. De consumptie van eieren uit de supermarkt (commerciële eieren) leidt niet tot een te hoge PFAS inname en kunnen dus veilig worden gegeten.

In deze risicobeoordeling met betrekking tot de consumptie van eieren is geen rekening gehouden met de achtergrondblootstelling aan PFAS door de consumptie van andere levensmiddelen. De totale PFAS inname van de Nederlandse consument is volgens RIVM te hoog. Deze te hoge blootstelling staat dus los van het eten van eieren van kippen van particulieren.