Risico's voedselcontactmaterialen

Bekers, pannen, borden, (baby)flessen en verpakkingen zoals glas en plastic stellen consumenten via voedsel mogelijk bloot aan chemische stoffen. Hetzelfde geldt voor materiaal dat in contact komt met voedsel bij transport en productie.

Gezondheidsrisico's

Uit deze voedselcontactmaterialen kunnen stoffen vrijkomen die terechtkomen in het voedsel. Dit noemen we migratie van stoffen. Via eten en drinken kunnen we die stoffen binnenkrijgen.

De maximale afgifte, zogenaamde migratielimieten, van chemische stoffen uit voedselcontactmaterialen aan voedsel, zijn in wetten vastgelegd.

Als een producent van levensmiddelenverpakkingen, gebruiksartikelen als keuken- of eetgerei de wettelijke eisen onvoldoende naleeft, kan dit risico´s opleveren, zoals:

  • Verandering van kleur, geur, smaak, structuur en uiterlijk van eet- of drinkwaren. Bijvoorbeeld een roerspatel die een kleur afgeeft aan kokend water.
  • Stoffen die afgegeven worden aan eet- en drinkwaren en gevaar opleveren of op de langere termijn schadelijk kunnen zijn voor de volksgezondheid. Bijvoorbeeld zware metalen als lood en cadmium uit keramische materialen. Omdat dit kan leiden tot vergiftiging, gelden voor deze stoffen strenge migratielimieten.
  • Gevaarlijke stoffen die vrijkomen uit verpakkingen en worden opgenomen in voedsel. Onder gevaarlijke stoffen vallen CMR-stoffen, dit zijn carcinogene, mutagene en reprotoxische stoffen. Een voorbeeld is de kankerverwekkende stof vinylchloride. PVC-producenten moeten dan ook het gehalte overgebleven vinylchloride beneden de wettelijke grenzen houden.
  • Microbiologische verontreiniging van verpakkingen, keuken- en eetgerei. Deze vervuilde producten kunnen de levensmiddelen bederven en voor ziekte zorgen.
  • Thermische schokbestendigheid van thee- en koffieglazen. Wanneer de thee- en koffieglazen onvoldoende bestand zijn tegen een thermische schok, bijvoorbeeld bij het inschenken van hete drank, kan het glas springen en de hete vloeistof gemorst worden. Dit kan brandwonden veroorzaken.
  • Barstdruk van glazen (frisdrank) flessen. Wanneer een glazen fles voor frisdrank of andere koolzuurhoudende drank onvoldoende sterk is, kan deze fles barsten en de scherven in het rond vliegen. Hierdoor kan letsel ontstaan.

Voorbeelden contactmaterialen

Voorbeelden van contactmaterialen voor levensmiddelen zijn verpakkingsmaterialen en gebruiksartikelen zoals:

  • borden
  • pannen
  • bestek
  • snijplanken
  • bewaardoosjes
  • waterkokers
  • kunststof
  • blik
  • keramiek
  • papier of
  • karton

De levensmiddelenindustrie, de horeca en de detailhandel werken ook met dergelijke producten. Denk daarbij aan:

  • mengmachines
  • installaties voor levensmiddelenproductie
  • transportbanden
  • voorraadbakken
  • folies
  • schalen en
  • papieren zakken om verse producten te verpakken

Tips voor veilig gebruik contactmaterialen

Let op onderstaande zaken voor veilig gebruik van levensmiddelverpakkingen, keuken- en eetgerei, en keukenmachines:

  • Lees het etiket van het product en volg de aanwijzingen op. Bijvoorbeeld: 'Reinig voor eerste gebruik'.
  • Houd u aan de gebruiksaanwijzing; gebruik een product bijvoorbeeld niet in de magnetron of vriezer als deze hier niet geschikt voor is.
  • Aluminium verpakkingen zijn mogelijk ongeschikt bij contact met zeer zure of zoute levensmiddelen.
  • Kijk of de verpakking geschikt is voor contact met levensmiddelen. Dit kan tekstueel zijn aangegeven ('geschikt om met levensmiddelen in contact te komen') of met het volgende symbool:
Pictogram glas en vork.