Inspectieresultaten identificatie en registratie (I&R) runderen, schapen en geiten 2022

Houders van runderen, schapen en geiten moeten voldoen aan de Europese en nationale regels voor identificatie en registratie (I&R). De NVWA controleert of deze houders zich aan de I&R-regels houden. In 2022 deden we dit bij 344 houders van runderen en bij 146 houders van schapen en/of geiten.

In het kort

Het doel van I&R om dieren en dierlijke producten snel te kunnen traceren als dat nodig is. Bijvoorbeeld als er een besmettelijke dierziekte uitbreekt of als vlees verontreinigd blijkt te zijn. Wij controleren onder meer of runderen, schapen en geiten zijn voorzien van de juiste identificatiemiddelen, zoals oormerken. Ook checken we of de dieren tijdig en volledig zijn geregistreerd in het I&R-systeem van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).

We voeren vooral risicogerichte inspecties uit. Dit betekent dat we inspecties doen bij bedrijven waar meer risico is op overtredingen. Hiermee willen we bereiken dat deze bedrijven de regels beter naleven. In 2022 selecteerden we veehouders die al een tijd geen melding hadden gedaan in het I&R-systeem. Ook kozen we veehouders uit die meerdere oude dieren geregistreerd hadden staan: bedrijven moeten het namelijk melden als hun dieren doodgaan. Van de 309 risicogerichte inspecties bij houders van runderen waren er 156 akkoord en 153 niet akkoord. Van de 140 risicogerichte inspecties bij houders van schapen of geiten waren er 44 akkoord en 96 niet akkoord.

Daarnaast doen we aselecte inspecties. Hiermee willen we een beter beeld krijgen van hoe de sector de regels in zijn algemeenheid naleeft. Van de 35 aselecte inspecties bij houders van runderen waren er 22 akkoord en 13 niet akkoord. Van de 6 aselecte inspecties bij houders van schapen of geiten waren er 3 akkoord en 3 niet akkoord. Deze inspecties geven geen representatief beeld van de sector, daarvoor waren het er te weinig.

Tot slot deden we 129 herinspecties bij bedrijven waar we eerder constateerden dat zij niet aan de regelgeving hadden voldaan. Hiervan waren er 91 akkoord en 38 niet akkoord.

Inspectieresultaten I&R runderen

Bij houders van runderen voerden we in totaal 412 (her)inspecties uit.

Tabel 1: Inspectieresultaten I&R rund 2022

type inspectie inspecties totaal inspecties akkoord inspecties niet akkoord
Risicogericht 309 156 153
Aselect 35 22 13
Herinspectie 68 45 23

Bij de inspecties zagen we verschillende soorten overtredingen. Deze overtredingen kwamen het meest voor:

  • De veehouders hadden wijzigingen, zoals een geboorte of aan- of afvoer van dieren, niet tijdig gemeld in het I&R-systeem.
  • De veehouders hadden de identificatiemiddelen niet tijdig aangebracht bij hun dieren.

Tijdens een inspectie constateerden we soms meerdere overtredingen: bij de 166 risicogerichte en aselecte inspecties die niet akkoord waren, stelden we 225 overtredingen vast.

Tabel 2: I&R rund aantal overtredingen

wettelijke norm aantal overtredingen
Tijdig en volledig bijhouden van een bedrijfsregister 7
Tijdig en volledig melden aan het I&R-systeem 127
Tijdig en juist aanbrengen van identificatiemiddelen 90
Runderen alleen verplaatsen als ze zijn aangemeld bij I&R-systeem 1

Een soortgelijk beeld zagen we bij de 23 herinspecties die niet akkoord waren. Ook daar hadden de overtredingen vooral te maken met niet tijdig melden en niet tijdig aanbrengen van identificatiemiddelen.

Maatregelen I&R rund

De meeste bedrijven die in overtreding waren hebben een maatregel opgelegd gekregen volgens ons interventiebeleid. Het ging om:

  • 47 mondelingen mededelingen (MM)
  • 61 schriftelijke waarschuwingen (SW)
  • 34 rapporten van bevindingen (RVB)
  • 5 processen-verbaal (PV), deze worden ingediend bij het Openbaar Ministerie

Er kan een reden zijn om geen maatregel op te leggen, bijvoorbeeld als het om (zeer) geringe afwijkingen gaat.

Tabel 3: I&R rund maatregelen

type inspectie MM SW RVB PV
Risicogericht 41 58 25 4
Aselect 6 2 2 -
Herinspectie - 1 7 1

Inspectieresultaten I&R schapen en geiten

Bij houders van schapen en/of geiten voerden we in totaal 207 (her)inspecties uit.

Tabel 4: Inspectieresultaten I&R schaap/geit 2022

type inspectie inspecties totaal inspecties akkoord inspecties niet akkoord
Risicogericht 140 44 96
Aselect 6 3 3
Herinspectie 61 46 15

Bij de inspecties zagen we verschillende soorten overtredingen. Deze overtredingen kwamen het meest voor:

  • De veehouders hadden wijzigingen, zoals een geboorte of aan- of afvoer van dieren, niet tijdig gemeld in het I&R-systeem.
  • De veehouders hadden de identificatiemiddelen niet tijdig aangebracht bij hun dieren.

Tijdens een inspectie constateerden we soms meerdere overtredingen: bij de 99 risicogerichte en aselecte inspecties die niet akkoord waren, stelden we 143 overtredingen vast.

Tabel 5: I&R schaap/geit aantal overtredingen

wettelijke norm aantal overtredingen
Tijdig en volledig bijhouden van een bedrijfsregister 3
Tijdig en volledig melden aan het I&R-systeem 84
Tijdig en juist aanbrengen van identificatiemiddelen 47
Verplaatsen van schapen/geiten die aan I&R voldoen 9

Een soortgelijk beeld zagen we bij de 15 herinspecties die niet akkoord waren. Ook daar hadden de overtredingen vooral te maken met niet tijdig melden en niet tijdig aanbrengen van identificatiemiddelen.

Maatregelen I&R schapen en geiten

De bedrijven die in overtreding waren hebben wij een maatregel opgelegd volgens ons interventiebeleid. Het ging om:

  • 10 mondelingen mededelingen (MM)
  • 55 schriftelijke waarschuwingen (SW)
  • 24 rapporten van bevindingen (RVB)
  • 1 proces-verbaal (PV), dit wordt ingediend bij het Openbaar Ministerie

Tabel 6: I&R schaap/geit maatregelen

type inspectie MM SW RVB PV
Risicogericht 10 46 21 1
Aselect - 3 - -
Herinspectie - 6 3 -

Vervolgaanpak: controles volgens Europese regels

In 2023 willen wij in beeld krijgen hoe melkveehouderijen en schapen- en geitenhouderijen de regels naleven. Daarom voeren we bij deze sector een naleefmeting uit. Daarnaast blijven wij risicogerichte inspecties doen. Elke EU-lidstaat is verplicht om jaarlijks fysieke inspecties uit te voeren bij 3% van de rundveebedrijven en 3% van de schapen-/geitenbedrijven.