Nanotechnologie in levensmiddelen en consumentenproducten

Nanodeeltjes komen zowel voor in levensmiddelen als consumentenproducten.

Nanotechnologie in levensmiddelen

Onze voeding bevat van nature nanodeeltjes, zoals bijvoorbeeld caseïne (een eiwit) in zuivelproducten. Daarnaast zijn in de levensmiddelenindustrie toepassingsmogelijkheden voor bewust ontworpen nanodeeltjes, zowel voor verbeteringen in het productieproces als in producten zelf of in verpakkingen. Ook bij bewust ontworpen nanodeeltjes kan het gaan om deeltjes van stoffen die al van nature voorkomen in levensmiddelen. Vaak zijn deze oplosbaar of worden ze door het lichaam afgebroken.

Een andere categorie zijn slecht afbreekbare nanodeeltjes. Voorbeelden zijn siliciumdioxide of silica (de belangrijkste grondstof van zand), zilver of goud. Deze nanodeeltjes kunnen bijvoorbeeld voorkomen in additieven die de stromingseigenschappen van poeders verbeteren of ze worden toegepast als bacteriedodende coating op procesapparatuur en kunnen mogelijk in levensmiddelen terecht komen.

Nanotechnologie in consumentenproducten

Langzamerhand komen steeds meer toepassingen van nanotechnologie in producten terecht die gewoon in de winkel verkrijgbaar zijn. Meestal gaat het nog niet om geavanceerde toepassingen als ‘labs op een chip’, maar om heel fijn verdeelde poedervormige stoffen of emulsies (vloeistofdruppeltjes in een andere vloeistof).

Het aantal producten met nanoclaims lijkt gestaag te groeien:

  • Koolstofnanobuisjes worden toegepast om lichte en sterke sportartikelen te maken;
  • Nanodeeltjes zorgen voor een waterafstotend of zelfreinigend effect op (auto)ruiten of textiel. In textiel worden nanozilverdeeltjes toegepast die bacteriedodend zijn;
  • In verf en coatings kunnen nanodeeltjes worden toegepast, bijvoorbeeld als pigmenten of voor hun antimicrobiële eigenschappen;
  • In zonnebrandcrème kunnen titaandioxidenanodeeltjes zorgen voor het effectief absorberen van UV-straling terwijl ze zichtbaar licht doorlaten.

Meer over non-foodproducten die vermoedelijk nanodeeltjes bevatten in een inventarisatie die het RIVM in opdracht van de NVWA heeft uitgevoerd