Toezicht op tattooshops 2024
Tattooshops en salons voor permanente make-up moeten aan strenge eisen voldoen. De NVWA controleert of ondernemers zich houden aan de wettelijke regels voor hygiënisch tatoeëren en piercen, en voor de inkten en kleurstoffen die daarbij gebruikt worden. Op deze pagina staan de resultaten van ons toezicht in 2024.
In het kort: desinfectie blijft een aandachtspunt
In 2024 voerden we 290 onaangekondigde inspecties uit bij tatoeagestudio’s en salons voor permanente make-up. 145 van deze inspecties waren niet akkoord: een percentage van 50%. Net als in voorgaande jaren ging het meestal om gebruik van een niet-toegelaten desinfectiemiddel of onjuist gebruik van desinfectiemiddelen. De betreffende bedrijven kregen een officiële waarschuwing of boete.
Daarnaast voerden we herinspecties uit bij bedrijven die eerder een overtreding hadden begaan. Bij 98% van de bedrijven was de overtreding opgelost.
We ontvingen 301 meldingen in 2024. Dit zijn er ongeveer evenveel als in 2023. Bij inspecties naar aanleiding van een melding hebben we 120 keer een waarschuwing of boete gegeven of een andere interventie toegepast. Dit is een percentage van 40%. Hierbij ging het vooral om het werken zonder vergunning. Ook dit gaf een vergelijkbaar beeld met 2023.
Resultaten onaangekondigde inspecties
Bij de onaangekondigde inspecties controleerden we of de ondernemers voldeden aan de eisen op het gebied van veilig en hygiënisch werken die de (Europese) veiligheidscode stelt.
In 2022 zijn er nieuwe regels toegevoegd aan de veiligheidscode. Op deze nieuwe regels hebben we nog niet gehandhaafd. Hoewel alle ondernemers al wel volgens de nieuwe veiligheidscode moeten werken, zijn sommigen nog op basis van de oude veiligheidscode door de GGD gecontroleerd. Om de aandacht op deze nieuwe eisen te vestigen informeren we de ondernemer wel, maar handhaven we nog niet.
In 2025 verlopen de laatste vergunningen van ondernemers die nog volgens de oude veiligheidscode door de GGD gecontroleerd zijn. Dit betekent dat we vanaf 2026 geen onderscheid meer maken tussen oude en nieuwe regels. Overigens levert een overtreding van de nieuwe regels geen acuut veiligheidsrisico op.
Bij de 290 inspecties stelden we 540 tekortkomingen vast.
| Onderwerp | Aantal tekortkomingen zonder nieuwe eisen | Aantal tekortkomingen met nieuwe eisen |
|---|---|---|
| Nazorgproducten | 14 | 30 |
| Inrichting, netheid en algehele staat van de behandelruimte | 11 | 11 |
| Desinfecteren en desinfectiemiddelen | 151 | 151 |
| Handhygiëne en eisen aan de gebruikte handschoenen | 72 | 72 |
| Toestemmingsformulier én nazorginformatie | 27 | 94 |
| Gebruikte tatoeagematerialen zoals naalden en onderdelen van tatoeagemachines | 30 | 30 |
| Houdbaarheid en hygiëne van tatoeagekleurstoffen | 12 | 152 |
| Totaal | 317 | 540 |
Het aantal tekortkomingen per deelonderwerp bleef ongeveer gelijk ten opzichte van voorgaande jaren.
Desinfectie: niet toegelaten middelen en onjuist gebruik
Net als in voorgaande jaren desinfecteerden tatoeëerders ook in 2024 vaak niet op de juiste manier. Ze gebruikten desinfectiemiddelen die niet officieel zijn toegelaten of ze gebruikten de middelen niet op de juiste manier. Voor een goede werking is dit juist belangrijk. Daarom moet bij een controle aan beide voorwaarden worden voldaan.
| Onderwerp | 2024 | 2023 |
|---|---|---|
| Handdesinfectans is een toegelaten middel voorzien van een N-nummer (toelatingsnummer) én wordt op de juiste manier gebruikt | 17 | 17 |
| Huiddesinfectans voor de te doorboren huid is voorzien van een RvG-nummer (toelatingsnummer) én wordt op de juiste manier gebruikt | 65 | 54 |
| Oppervlakte desinfectans is een toegelaten middel dat voorzien is van een N-nummer (toelatingsnummer) en effectief is tegen virussen én wordt op de juiste manier gebruikt | 37 | 24 |
Actie-tweedaagse tattoo en PMU, regio Amsterdam
Tatoeagestudio’s en salons voor permanente make-up zijn niet gelijkmatig over het land verspreid. In bepaalde regio’s is het aantal shops hoger dan gemiddeld. Dit geldt bijvoorbeeld voor de regio Amsterdam.
Daarom hebben wij een actie-tweedaagse georganiseerd. 8 koppels van NVWA-inspecteurs hebben in 2 dagen 45 inspecties uitgevoerd in en rondom de binnenstad van Amsterdam. Met deze werkwijze konden we in korte tijd veel bereiken. Het aantal tekortkomingen lag iets onder het landelijk gemiddelde.
Ondernemers reageerden positief op deze actie van de NVWA. Het nieuws dat wij aan het controleren waren verspreidde zich snel. Hopelijk heeft dit ertoe geleid dat de studio’s die wij niet bezochten ook kritisch naar zichzelf hebben gekeken en zelf hebben gecontroleerd of zij nog altijd werken volgens de veiligheidscode.
Hoe hebben wij gehandhaafd?
Wij hebben gehandhaafd volgens ons interventiebeleid. In totaal hebben we 145 interventies toegepast. Het ging bijna altijd om een officiële waarschuwing. Net als vorig jaar is er 1 rapport van bevindingen opgemaakt. Op basis hiervan kan een boete worden opgelegd. Deze aantallen zijn vergelijkbaar met voorgaande jaren.
| Interventie | 2024 | 2023 | 2022 | 2021 |
|---|---|---|---|---|
| Geen interventie of alleen een opmerking | 145 | 86 | 54 | 52 |
| Waarschuwing | 144 | 105 | 126 | 60 |
| Rapport van bevindingen | 1 | 1 | 8 | 4 |
| Totaal | 290 | 192 | 188 | 116 |
Herinspecties
Zien we een overtreding bij een inspectie? Dan moet de ondernemer deze direct beëindigen. Dit kan betekenen dat de werkzaamheden gestaakt moet moeten worden tot er een geldige vergunning is, of tot de ondernemer beschikt over de juiste materialen.
Op een later moment voeren we een herinspectie uit. Het kan zijn dat we de locatie opnieuw (onaangekondigd) bezoeken, om te controleren of de ondernemer nu wel volgens de regels werkt. Maar het kan ook dat we aan een ondernemer vragen om informatie, foto's of bewijsstukken na te sturen. Als de situatie bij een herinspectie niet is opgelost, voeren we nóg een herinspectie uit.
In 2024 hebben we 186 herinspecties uitgevoerd. In vrijwel alle gevallen was waarschuwen voldoende om de situatie te verbeteren. 98% van de ondernemers waar we een herinspectie uitvoerden voldeed aan de eisen. Bij de overige ondernemers hebben we handhavend opgetreden, bijvoorbeeld met een mededeling, waarschuwing of boete. Daarna is er nog een herinspectie uitgevoerd. Uiteindelijk was bij alle ondernemers de overtreding opgeheven.
Resultaten inspecties na een melding
In 2024 hebben we 301 meldingen ontvangen over mogelijke overtredingen bij tatoeëren en piercen. Deze kwamen van consumenten, ondernemers of collega's van de GGD. Net als in voorgaande jaren gingen de meeste meldingen over het werken zonder vergunning. Ook het aantal meldingen was ongeveer gelijk aan dat in voorgaande jaren.
Helaas was het bij een groot deel van de meldingen niet mogelijk om deze inhoudelijk te beoordelen. Dit was het geval bij 27% van de meldingen. Bijvoorbeeld omdat er onvoldoende informatie was aangeleverd. Bij anonieme meldingen is het ook niet mogelijk om deze informatie alsnog op te vragen.
Bij 46% van de meldingen stelden onze inspecteurs vast dat deze gegrond waren. De percentages van meldingen die gegrond bleken en meldingen die niet beoordeeld konden worden zijn vergelijkbaar met de percentages van 2023.
Bij het aantal meldingen over tatoeagekleurstoffen was er een kleine maar significante stijging. Deze meldingen werden vooral gedaan door collega-toezichthouders van andere Europese landen. De NVWA heeft zich in 2024 met 13 andere landen ingezet voor gezamenlijk toezicht op tatoeagekleurstoffen. We zien de stijging in het aantal Europese signalen dan ook als een positieve ontwikkeling.
| Onderwerp | 2024 | 2023 | 2022 | 2021 |
|---|---|---|---|---|
| Werken zonder vergunning of met een verlopen vergunning | 242 | 276 | 225 | 177 |
| Ondeskundig gebruik van tatoeagemateriaal op een vergunde locatie (overdracht naar GGD) | 17 | 32 | 38 | 28 |
| Onhygiënisch werken op een vergunde locatie (overdracht naar GGD) | 14 | 12 | 14 | 11 |
| Overschrijding leeftijdsnormen | 3 | 8 | 15 | 8 |
| Tatoeagekleurstof | 25 | 11 | 10 | 3 |
| Totaal | 301 | 339 | 302 | 227 |
Hoe hebben wij gehandhaafd?
Bij de meldingen die gegrond waren hebben wij gehandhaafd volgens ons interventiebeleid. In totaal hebben we 139 interventies toegepast. In 83% van de gevallen ging het om een officiële waarschuwing. Er zijn 5 rapporten van bevindingen opgemaakt, iets minder dan het voorgaande jaar. Op basis van een rapport van bevindingen kan een boete worden opgelegd.
Als wij via een buitenlandse toezichthouder een melding over een tatoeagekleurstof binnenkrijgen, heeft die toezichthouder vaak zelf al contact opgenomen met het in Nederland gevestigde bedrijf. Ook is het mogelijk dat bijvoorbeeld de fabrikant in het buitenland het Nederlandse verkooppunt al op de hoogte heeft gebracht. In deze gevallen zien we erop toe dat het Nederlandse bedrijf een corrigerende maatregel neemt en ervoor zorgt dat consumenten geen risico meer lopen. Dit was in 2024 10 keer het geval.
In onderstaande tabel ziet u dat er in 2024 geen gegronde meldingen zonder maatregel waren. Dit heeft te maken met een andere manier van het verwerken van de inspectiegegevens. Deze meldingen zijn nu ondergebracht in de categorieën ‘gegrond – mededeling’ en ‘gegrond – corrigerende maatregel’.
| Oordeel en interventie naar aanleiding van een melding | 2024 | 2023 | 2022 | 2021 |
|---|---|---|---|---|
| Niet gegrond | 79 | 78 | 58 | 36 |
| Geen beoordeling | 83 | 109 | 104 | 87 |
| Gegrond - geen maatregel | - | 35 | 29 | 11 |
| Gegrond - mededeling | 9 | 4 | 3 | 7 |
| Gegrond – corrigerende maatregel | 10 | - | - | - |
| Gegrond – officiële waarschuwing | 115 | 101 | 93 | 74 |
| Gegrond - rapport van bevindingen | 5 | 12 | 15 | 12 |
| Totaal | 301 | 339 | 302 | 227 |
Het beeld over meerdere jaren
De NVWA voert al meerdere jaren werkzaamheden uit op het gebied van tatoeëren en piercen. Om trends en ontwikkelingen door de jaren heen beter zichtbaar te kunnen maken, wordt dit toezicht sinds 2021 ieder jaar op dezelfde wijze uitgevoerd èn geregistreerd.
Meerjarenbeeld onaangekondigde hygiëne-inspecties
Door de jaren heen is het aantal tekortkomingen bij onaangekondigde hygiëne-inspecties stabiel hoog. Het gaat vooral mis bij het gebruik van desinfectiemiddelen, en hier zien we weinig tot geen verbetering.
Meerjarenbeeld klachten en meldingen
De NVWA heeft een breed werkgebied. Naar verhouding ontvangen we veel meldingen over tatoeëren en piercen. Op zich is dit niet verrassend, om de volgende redenen:
- Het gaat om een onderwerp dat bij veel consumenten leeft.
- De NVWA is als toezichthouder makkelijk te vinden.
- We ontvangen collegiale meldingen van de GGD en Europese toezichthouders over tatoeagekleurstoffen.
De verdeling tussen deelonderwerpen is ieder jaar ongeveer hetzelfde, net als het aantal meldingen die onvoldoende informatie bevatten om ze inhoudelijk te kunnen beoordelen.
Vervolgaanpak
Voortzetten hygiëne-inspecties
Veilig en hygiënisch werken is erg belangrijk om de kans op complicaties bij het zetten van een tatoeage of piercing zoveel mogelijk te verkleinen. Om deze reden doen we ook in 2025 onaangekondigde hygiëne-inspecties bij tatoeagestudio’s. Met zo’n onverwachts bezoek krijgen we een goed beeld van hoe het er in een tattoostudio werkelijk aan toe gaat.
Nieuwe methodes
We verkennen continu nieuwe methodes om ons toezicht zo effectief mogelijk te maken.
- In 2024 zijn we gestart met een actie-tweedaagse in een regio met veel tattooshops. Deze actie was een succes. Daarom gaan we in 2025 opnieuw een actie-tweedaagse doen, ditmaal in een andere regio.
- Op het gebied van desinfectiemiddelen gaat het nog vaak fout. Het aantal tekortkomingen lijkt ook niet af te nemen. We zijn aan het onderzoeken welke methode het meest geschikt is om het aantal tekortkomingen terug te dringen. We zoeken hierbij de samenwerking met het RIVM en de regionale GGD’en, maar willen ook met de branche in gesprek.
Nieuw meldformulier
Ieder jaar ontvangen we veel meldingen die we niet in behandeling kunnen nemen omdat ze te weinig informatie bevatten. We werken aan een nieuw meldformulier. Hierin worden bepaalde zaken beter uitgevraagd. Dit nieuwe formulier komt in 2025 op deze website en leidt hopelijk tot minder meldingen die we niet kunnen beoordelen.