Ik importeer zaden of planten van buiten EU

Als u zaden of planten van tomaten, hybriden van tomaat, paprika's of Spaanse pepers importeert, kunnen die besmet zijn met ToBRFV. Daarom heeft de EU een aantal eisen opgesteld. Lees waar u rekening mee moet houden bij import van zaden en planten van buiten de EU.

De productielocatie van zaden is vrij van ToBRFV

De zaden die u importeert moeten geproduceerd zijn op een productielocatie waar geen ToBRFV is aangetroffen. Dit moet vastgesteld zijn in officiële inspecties. Ook moeten de zaden of de moederplanten getoetst zijn.

Verder moet uit het fytosanitair certificaat duidelijk blijken op welke locatie de partij zaden is geproduceerd. Hoe die referentie er precies uitziet (naam locatie, registratiecode, of anderszins) is niet voorgeschreven. Er zijn meerdere opties, zolang het doel van traceerbaarheid gediend wordt.

Toetsing van zaden die u importeert

Op zaden die u importeert mag geen ToBRFV zijn aangetroffen. Dit moet zijn aangetoond met een toetsing die is uitgevoerd voordat u de zaden importeert in de EU. Voor zaadpartijen die geoogst zijn vanaf 31 augustus 2023 geldt:

  • Elke partij zaad moet getoetst zijn. 
  • De zaden zijn getoetst conform een detectiemethode zoals omschreven in Uitvoeringsverordening (EU) 2023/1032.
  • Uitzondering: bij maximaal 30 moederplanten per partij kunnen ook de moederplanten getoetst worden als alternatief. 

Voor zaadpartijen die geoogst zijn voor 31 augustus 2023 geldt dat deze moeten voldoen aan de eisen van verordening (EU) 2020/1191.

Importeisen vermeld in aanvullende verklaringen

Uit de tekst in de bijschrijvingen moet blijken dat is voldaan aan de importeisen. Voor import van zaden en jonge planten gelden nieuwe bijschrijvingsvereisten met ingang van 1 september 2023. Deze vindt u in het document ‘Bijschrijvingen bij import anders dan groenten en fruit’. Hierin leest u wat er ten minste moet staan in de bijschrijvingen in de importdocumenten. Bijschrijvingen worden in het Engels aangeduid als additional declarations.

Steekproeven bij import

In de noodmaatregel staat dat minimaal 20% van de zendingen met zaden van tomaten, hybriden van tomaat en niet-resistente paprika's onderzocht moet worden op de aanwezigheid van ToBRFV. Daartoe nemen inspecteurs van de keuringsdiensten tijdens de importinspectie steekproefsgewijs monsters van de zendingen die vanuit derde landen naar Nederland worden verzonden.

Hoe nemen we de steekproeven?

We beschouwen elk fytosanitair certificaat als een aparte eenheid. Het systeem dat voor de aangifte van de zending wordt gebruikt (CLIENT-import), selecteert willekeurig welk fytosanitair certificaat bemonsterd moet worden. De inspecteur kiest vervolgens een partij binnen dat certificaat.

De monsters worden in het laboratorium getoetst op de aanwezigheid van ToBRFV. Indien er meerdere fytosanitaire certificaten opgevoerd worden in dezelfde aangifte, kunnen er meerdere partijen bemonsterd worden (maximaal 1 per certificaat). Paprikazaden die volgens het begeleidende fytosanitair certificaat resistent zijn tegen ToBRFV worden niet bemonsterd.

Risico-gebaseerde benadering

Bij het nemen van de steekproef wordt een risico-gebaseerde benadering toegepast. Daarbij is het doel is om in totaal jaarlijks 20% van de zendingen te bemonsteren, maar hierbij hierbij worden meer zendingen uit hoog-risico landen bemonsterd dan uit laag-risico landen.

De EU heeft daarnaast bepaald dat vanaf 2 november 2021 het volgende geldt:

  • 100% van de zendingen die China als land van origine hebben, moeten bemonsterd worden.
  • 50% van de zendingen die Israël als land van origine hebben, moeten bemonsterd worden. 

Geen vrijgave tijdens onderzoek

De EU-wetgeving vereist dat gedurende het laboratoriumonderzoek de zending niet wordt vrijgegeven voor invoer. Alle relevante partijen (tomatenzaad of zaad van Capsicum-soorten) die onder het bemonsterde fytosanitair certificaat vallen, worden dus vastgehouden bij import in afwachting van de resultaten van de toetsing. De doorlooptijd van toetsing bedraagt ongeveer 3 weken en dit kan oplopen bij pieken in het aanbod. Bij een negatieve toetsuitslag worden de bemonsterde partij en andere vastgehouden partijen vrijgegeven voor invoer.

Bij vermoeden van aanwezigheid van het virus op basis van de 1ste toetsuitslag wordt ter bevestiging op hetzelfde monster een 2e toets uitgevoerd met een andere toetsmethode. Als deze laboratoriumtest negatief is, dus als ToBRFV niet aangetoond is, worden de bemonsterde partij en andere vastgehouden partijen vrijgegeven voor invoer.

Gevolgen vastleggen partij

Zolang partijen zijn vastgelegd, mogen er in principe geen handelingen worden uitgevoerd aan het materiaal. Het mag niet worden vervoerd en het mag niet worden bewerkt en/of verpakt. Ook mag de importeur geen andere aanvullende monsters van deze partij nemen. Alleen handelingen die nodig zijn om de houdbaarheid van het product te garanderen zijn toegestaan, mits deze zijn opgenomen in de erkenning van de inspectielocatie.

Wat als een partij besmet is?

Als een partij bij import wel besmet blijkt, moet deze worden vernietigd of retour gestuurd worden naar het land van verzending. Een vondst heeft ook consequenties voor de andere partijen tomatenzaad of zaad van Capsicum-soorten die onder hetzelfde fytosanitair certificaat vallen. Hiervoor zijn de volgende 3 opties beschikbaar:

  • vernietigen
  • retour naar het land van verzending
  • officieel toetsen van alle afzonderlijke partijen

De keuze tussen deze opties ligt bij de aangever/importeur.

Uiteraard worden nadien alleen die partijen vrijgegeven voor invoer waarin ToBRFV niet is aangetroffen bij toetsing. Ook hierbij geldt dat er voor paprikazaden die volgens het begeleidende fytosanitair certificaat resistent zijn tegen ToBRFV geen toetsing uitgevoerd hoeft te worden.

Ten slotte kan een vondst bij import aanleiding geven voor vervolgonderzoek en maatregelen op partijen van dezelfde moederplanten die tot een ander fytosanitair certificaat behoren.

De monstername en het laboratoriumonderzoek komen voor rekening van de importeur.

Gebruik zaden voor onderzoek (R&D)

Als u een vergunning heeft en de zaden wilt gebruiken voor onderzoek en ontwikkeling (R&D), kunt u een ontheffing krijgen waarmee u ongetoetste zaden of planten van tomaat en niet-resistente paprika’s kunt importeren.

Na het onderzoek moet u de zaden of planten vernietigen. Of kunt u ze opnemen in een Post-Entry Quarantaine-procedure (PEQ-procedure), als u hiervoor een vergunning heeft.

Meer informatie hierover vindt u op de pagina R&D Fyto.