Inspectieresultaten dierenwelzijn en diergezondheid honden en katten 2024

Inspecties dierenwelzijn

In 2024 hebben we 115 inspecties uitgevoerd die gericht waren op het welzijn van gezelschapsdieren. Deze inspecties vonden onder meer plaats bij bedrijfsinrichtingen, bijvoorbeeld van fokkers en handelaren. Ook voerden we in opdracht van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) inspecties uit bij opvanglocaties. Tijdens de inspecties controleerden we bijvoorbeeld op:

• welzijn van de dieren
• huisvesting
• juiste identificatie en registratie (I&R) van honden
• administratie
• bezit van een vakbekwaamheidsbewijs

Type inspectie	Totaal aantal inspecties	Akkoord	Niet akkoord
Fokkers en handelaren	101	22	79
Opvanglocaties RVO	14	14	0

Van de 101 inspecties bij fokkers en handelaren voerden we er 48 uit in samenwerking met handhavingspartners, zoals de Landelijke Inspectiedienst Dierenwelzijn (LID), RVO, politie, omgevingsdienst, gemeente en/of provincie.

Resultaten

Van de 101 inspecties bij fokkers en handelaren waren er 22 akkoord en 79 niet akkoord. We zagen onder meer de volgende overtredingen:

• Er werd gefokt met honden met extreme uiterlijke kenmerken en/of erfelijke aandoeningen.
• De verblijven waren vuil.
• De dieren werden niet goed verzorgd.
• De beheerder had geen bewijs van vakbekwaamheid.
• De administratie werd niet goed bijgehouden.
• De registratie in het I&R-systeem van RVO was niet op orde.

Inspecties op handel in gezelschapsdieren (hoog-risico rabiës)

Regelmatig worden er honden en katten Nederland binnengebracht die afkomstig zijn uit landen met een hoog risico op rabiës (hondsdolheid). Wij controleren onder meer of deze dieren conform de geldende Europese wet- en regelgeving geïmporteerd zijn. Deze wet- en regelgeving is erop gericht om de insleep en verspreiding van rabiës te voorkomen.

In 2024 hebben we 110 inspecties uitgevoerd die gericht waren op honden en katten uit hoog risico-landen. De inspecties waren naar aanleiding van meldingen. Deze meldingen kwamen vooral van dierenartsen. Hierbij was sprake van een verdenking van illegale invoer uit landen over de hele wereld waar rabiës nog regelmatig voorkomt, zoals Polen, (Wit-)Rusland, Turkije en Marokko.

Resultaten

Van de 110 inspecties waren 18 inspecties akkoord en 92 niet akkoord. In onderstaande tabel staat hoeveel inspecties er zijn uitgevoerd per type houder. De houder is in veel gevallen niet dezelfde persoon of organisatie die het dier heeft geïmporteerd en is dus niet automatisch de overtreder.

Type houder	Totaal aantal inspecties	Akkoord	Niet akkoord
Stichting	1	0	1
Handelaar	4	1	3
Particulier	105	17	88

We zagen verschillende overtredingen, waaronder deze:

• De chip ontbrak.
• De rabiësvaccinatie ontbrak.
• Er waren geen of onjuiste gezondheidscertificaten aanwezig bij het dier.
• De titerbepaling (uitslag van de bloedtest) uit het land van herkomst was vervalst.

De meeste dieren die niet aan de eisen voldeden zijn tijdelijk in officiële afzondering (quarantaine) geplaatst. Dieren worden in quarantaine gehouden omdat rabiës een lange incubatietijd heeft. Zo kan worden vastgesteld of het dier besmet is en wordt voorkomen dat de dodelijke ziekte wordt overgedragen op mens en dier. Hierna is er geen risico meer op rabiës en kan het dier weer terug naar de eigenaar.

Sinds 2012 is er in Nederland geen rabiës geconstateerd bij de import van gezelschapsdieren.

Herinspecties

In 2024 hebben we 35 herinspecties uitgevoerd die gericht waren op het welzijn van gezelschapsdieren. Deze inspecties vonden plaats bij fokkers en handelaren waar al eerder overtredingen waren geconstateerd.

In totaal ging het om 32 locaties. Op 3 van deze locaties heeft tweemaal een herinspectie plaatsgevonden. Er waren 18 inspecties akkoord en 17 inspecties opnieuw niet akkoord. Voor de niet-akkoord inspecties hebben wij een interventie opgelegd volgens ons interventiebeleid. De bedrijven waar we tijdens de herinspectie opnieuw een overtreding constateerden, worden opnieuw geïnspecteerd.

Van de 35 herinspecties voerden we er 15 uit in samenwerking met handhavingspartners, zoals de Landelijke Inspectiedienst Dierenwelzijn (LID), RVO, politie, omgevingsdienst, gemeente en/of provincie.

Internettoezicht op fokkerij

De regels voor fokkerij gelden voor iedereen die fokt met gezelschapsdieren, ook voor particulieren die eenmalig een nestje hebben. Eén van die regels is dat met bepaalde typen katten niet gefokt mag worden. Dit geldt onder meer voor de Scottish Fold en de Bambino Sphynx. Toch worden er via internet nog steeds kittens van deze typen aangeboden. Binnen het project Internettoezicht hebben we hier in 2024 naar gekeken.

Fokkers die met kittens van dit type katten adverteerden op Marktplaats, kregen een naleefbrief of een officiële waarschuwing. In een naleefbrief leggen we uit waarom fokken met deze katten niet is toegestaan. We hebben 130 naleefbrieven verstuurd en 11 officiële waarschuwingen gegeven.

Samenwerking met LID en RVO

Eind 2024 hebben wij de handhaving bij fokkers van katten overgedragen aan de Landelijke Inspectiedienst Dierenwelzijn (LID) en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Wij blijven wel samenwerken op het gebied van internethandel. In 2025 houden we nog steeds online toezicht en kunnen we adverteerders naleefbrieven sturen.

Bewustwordingscampagne kortsnuiten

In 2024 hebben we via verschillende media extra aandacht besteed aan het fokken met honden met een te korte snuit. Deze fok is niet toegestaan. De webpagina Kortsnuiten lanceerden we op 1 november 2024 en ging vooral over de gezondheidsproblemen die deze hondenrassen vaak ervaren, zoals ademhalingsproblemen en oververhitting. Hiermee wilden we het belang van verantwoord fokken benadrukken, en duidelijk maken dat foute fok schadelijk is het voor het welzijn van deze dieren.

Deze campagne is gelanceerd in dezelfde periode als ‘Snuit gezond, blije hond’ (een vervolg op de eerdere campagne ‘Koop geen Kortsnuit’), die is opgezet door dierenartsen en dierenwelzijnsorganisaties.

Onze campagne heeft veel aandacht gekregen. Zo genereerde de webpagina tot en met 31 december 2024 2.267 pageviews. Ook de social media-berichten rondom dit thema werden goed bekeken. 1 bericht behaalde zelfs 42.135 weergaven. Dit heeft bijgedragen aan een brede bewustwording over de gezondheidsproblemen van honden met een te korte snuit.

Hoe hebben wij gehandhaafd?

We handhaven volgens ons interventiebeleid, waarbij we verschillende interventies kunnen toepassen (zoals het opleggen van een bestuurlijke boete of het geven van een officiële waarschuwing). Daarnaast bieden we nalevingshulp aan de gecontroleerde bedrijven om hen te ondersteunen bij het verbeteren van hun werkwijze.

Onze handhaving is risicogericht. We inspecteren daar waar de risico’s het grootst zijn. Dat verklaart ook waarom de meerderheid van de inspecties niet akkoord is.

Vervolgaanpak

In 2023 besteedden we veel tijd aan controles van gezelschapsdieren van ontheemden uit Oekraïne en Rusland. Voor deze dieren gold toen nog een versoepeling van de importeisen. Vanwege het verhoogde risico op rabiës controleerden we of de dieren na aankomst in Nederland alsnog in overeenstemming met de eisen werden gebracht, en of aan de thuisquarantaine werd voldaan. Na het einde van deze versoepeling is er in 2024 meer ruimte gekomen voor het uitvoeren van welzijnsinspecties. Dit hopen we ook in 2025 voort te zetten.

We blijven in 2025 toezien op de naleving van de eisen voor het welzijn en de gezondheid van bedrijfsmatig gehouden honden. Meldingen van (illegale) import van dieren uit landen met een hoog risico op rabiës blijven een prioriteit. Daarnaast houden we toezicht op handelaren en importeurs van honden uit het buitenland. Dit doen we onder andere via internettoezicht, waarbij we controleren of adverteerders op platforms zoals Marktplaats zich houden aan de geldende wet- en regelgeving.