Inspectieresultaten dierenwelzijn exotische dieren 2022

Houders van exotische dieren moeten zich aan de regels voor dierenwelzijn houden. Exotische dieren zijn bijvoorbeeld servals, papegaaien, hagedissen, kikkers en schildpadden. De NVWA controleert onder andere de huisvesting, verzorging, gezondheid en vervoer van de dieren. We kijken ook of de dieren legaal zijn.

In het kort: ruimte voor verbetering

In 2022 hebben we 75 inspecties uitgevoerd bij houders van exotische dieren en 298 meldingen behandeld. We bezochten zowel bedrijven als particulieren.

Bij 44 inspecties was alles akkoord. Bij 30 inspecties hebben we overtredingen geconstateerd. 1 inspectie is afgebroken.

Daarbij was opvallend dat alle opslaghouders aan de regels voldeden. Bij de overige groepen hebben we wel verschillende overtredingen aangetroffen.

Waar controleren we op?

Tijdens de inspecties kijken we of de dieren de juiste huisvesting hebben, de juiste voeding, genoeg drinkwater en of ze goede en regelmatige verzorging krijgen. Ook kijken we of de hygiëne van de verblijven voldoende is, of de veiligheid voor mens en dier geborgd is, en of er verzorgers aanwezig zijn met voldoende kennis van de dieren.

De regels hiervoor zijn vastgelegd in:

Niet alle meldingen bruikbaar

In 2022 hebben we 298 meldingen ontvangen. Die kwamen via het landelijk ‘meldpunt 144’ en ons klantencontactcentrum. Naar aanleiding van deze meldingen hebben we 23 inspecties gedaan. Andere inspecties komen onder andere uit projecten en verzoeken van RVO. De overige meldingen waren zo incompleet dat we geen inspectie konden doen. We kregen ook meerdere meldingen over dezelfde bedrijven.

Inspectieresultaten: opslaghouders doen het goed, verder nog verbetering mogelijk

  • Opslaghouders doen het goed. Bij alle 14 geïnspecteerde opslaghouders hebben we geen overtredingen aangetroffen.
  • Bij de 28 geïnspecteerde dierentuinen waren er 9 in overtreding.
  • Er valt nog winst te behalen bij de beurzen. In totaal hebben we tijdens 8 inspecties, 3 mondelinge waarschuwingen gegeven en 13 schriftelijke. We hebben 2 keer een Proces Verbaal opgemaakt.
  • Bij alle 3 inspecties op vervoerders van dieren konden de dieren niet tegelijkertijd staan, draaien en liggen op een natuurlijke manier.
  • Bij de 9 bedrijfsmatige houders bleek dat 6 de administratie niet op orde hebben. Ze hebben bijvoorbeeld geen Uniek bedrijfsnummer (UBN), geen bewijs van vakbekwaamheid of geven geen schriftelijke informatie mee bij de verkoop van de dieren.
  • We hebben 13 particulieren gecontroleerd. We hebben daar 4 welzijnsovertredingen gevonden.

Tabel 1: onderwerp van de melding

De meeste meldingen gingen over problemen met dierenwelzijn (huisvesting en verzorging). Andere meldingen gingen onder meer over smokkel, gedode dieren en vernielde nesten.

categorie aantal meldingen
Huisvesting 94
Verzorging 75
Fok en opfok 38
Voeding 11
Gedrag 1
Overig 79

Tabel 2: diersoort waarover de melding ging

De meeste meldingen in 2022 gingen over vogels en zoogdieren, gevolgd door reptielen, vissen, amfibieën en insecten.

diersoort aantal meldingen
Zoogdieren 106
Vogels 110
Reptielen 24
Amfibieën 2
Vissen 18
Insecten 4
Onbekend 34

Tabel 3: overzicht inspecties en resultaten

In 2022 hebben we 75 inspecties uitgevoerd bij houders van exotische dieren. In totaal zijn er 44 akkoord bevonden. Bij 30 inspecties hebben we overtredingen geconstateerd.

houders aantal inspecties aantal akkoord doorgezet naar RVO mondelinge waarschuwing schriftelijke waarschuwing rapport van bevindingen Last onder dwangsom Proces Verbaal
Dierentuinen 28 19 9 1
Opslaghouders 14 14
Beurzen 8 0 3 13 2
Vervoerders 3 0 3
Bedrijfsmatige houders 9 3 5 1
Particulieren 13 9 1 2 1
Totaal 75 44 9 3 22 3 1 3

Opslaghouders

Bij alle opslaghouders waren de inspecties akkoord.

Dierentuinen

Bij dierentuinen hebben we 9 keer een overtreding geconstateerd van het dierentuinbesluit of Invasieve Exoten of CITES. Deze rapporten hebben we naar RVO gestuurd, zij gaan over dit onderwerp.

Eenmaal kreeg een dierentuin ook een last onder dwangsom omdat de verblijven van verschillende soorten niet aan de eisen voldeden. Zo werden er papegaaien in een kooi gehouden waar te weinig ruimte was om te vliegen en waar slechts één zitstok in het verblijf zat.

Beurzen

Op alle 8 beurzen die we hebben bezocht, zijn we overtredingen tegengekomen. 

  • We hebben 3 keer een mondelinge waarschuwing gegeven:
    • 2 keer voor het overtreden van ‘het besluit houders dieren’
    • 1 keer voor het overtreden van de diergezondheidsverordening
  • We hebben 13 keer een schriftelijke waarschuwing uitgedeeld voor overtreding van het besluit houders dieren.
  • Ook hebben we 2 keer illegale dieren aangetroffen. Deze dieren hebben we in beslag genomen. We hebben deze zaken overgedragen aan het Openbaar Ministerie. 

Vervoerders

Bij de inspectie op vervoerders van dieren hebben we 3 keer geconstateerd dat de dieren niet tegelijkertijd konden staan, draaien en liggen op een natuurlijke manier. Omdat dit een overtreding is van de wet dieren, hebben we in alle 3 de gevallen een schriftelijke waarschuwing uitgedeeld. In alle gevallen ging het om het vervoer van alpaca’s.

Bedrijfsmatige houders

Van de 9 inspecties bij bedrijfsmatige houders hebben we 6 keer overtredingen geconstateerd. Alle 6 keer had het te maken met het ontbreken van administratie. Bedrijfsmatige houders moeten een Uniek BedrijfsNummer (UBN) hebben en een vakbekwaamheidsdiploma. Bij verkoop moeten ze schriftelijke informatie leveren over hoe het dier verzorgd moet worden. Dat was niet altijd op orde. Eenmaal was er ook te weinig ruimte per dier in het verblijf. Deze overtreding betrof 100 diverse papegaaiachtigen.

Particulieren

Van de 13 inspecties bij particulieren hebben we op 4 adressen overtredingen geconstateerd.

  • 2 overtredingen betroffen een gebrek aan ruimte bij papegaaien, waarvan er bij één adres ook een voedingsprobleem was en waarbij nodige medische zorg voor de vogels niet gegeven werd.
  • Een andere overtreding betrof illegale smokkel van 170 reptielen, deze zijn in beslag genomen. Deze zaak is overgedragen aan het Openbaar Ministerie.
  • Tot slot betrof de laatste overtreding het gebruik van slangen in een dans act in een ruimte waar de slangen constant werden blootgesteld aan trillingen.

Vervolgaanpak

Omdat veel meldingen die we krijgen onvolledig zijn, werken we in 2023 met een nieuw meldingssysteem. We zijn hier in 2022 mee gestart. De verwachting is dat hierdoor de kwaliteit van de meldingen toe gaat nemen.

Er is een analyse uitgevoerd om meer zicht te krijgen op welzijnsrisico’s bij gehouden roofvogels en uilen, papegaaien, volièrevogels, slangen, hagedissen, schildpadden, vijvervissen, aquariumvissen en amfibieën. Deze analyse kan richting geven aan de inzet van de NVWA.

Zo worden er in 2023 UVI meters voor de inspecteurs aangeschaft om zo tijdens een inspectie te kunnen meten of verschillende reptielen onder de juiste licht (UV) omstandigheden gehouden worden.