Inspectieresultaten ontwormingsmiddelen paarden 2024

In het kort: helft kleinhandelaren houdt zich niet aan regels

Een kleinhandelaar is een handelaar die diergeneesmiddelen verstrekt aan eindgebruikers, zoals particulieren of veehouders. Ontwormingsmiddelen mogen verkocht worden door kleinhandelaren met een DR-kleinhandelsvergunning, op voorwaarde dat er een diergeneeskundig voorschrift is opgesteld door een dierenarts.

Een diergeneeskundig voorschrift is verplicht omdat ontwormingsmiddelen een risico kunnen vormen voor het dier. Bij veelvuldig gebruik kunnen de middelen namelijk leiden tot resistentie. Ze hebben dan geen effect meer. Daarnaast vormen ontwormingsmiddelen een risico voor het milieu omdat ze moeilijk afbreekbaar zijn. Ze blijven achter in de bodem en het water en zijn schadelijk voor de daar aanwezige micro-organismen.

Bij 6 van de 12 inspecties constateerden we dat kleinhandelaren ontwormingsmiddelen aanboden en verkochten zonder diergeneeskundig voorschrift. Ook hielden ze de administratie van deze leveringen niet goed bij.

Inspectieresultaten

Methode

Voor het toezicht op de verkoop van ontwormingsmiddelen hebben we 3 middelen geselecteerd. Daarna hebben we voor ieder middel 1 batch in de hele keten gevolgd: van fabrikant tot kleinhandelaar.

De inspecties waren a-select: de gecontroleerde bedrijven zijn willekeurig gekozen. Ze kwamen naar voren in de handelsketen van het betreffende diergeneesmiddel. Door de beperkte omvang van het project kunnen we niet aangeven of de bevindingen representatief zijn voor de hele sector. Daarom voeren we het project in 2025 opnieuw uit bij kleinhandelaren.

Dierenartsen(praktijken) werden uitgesloten van dit project, omdat zij een dubbele functie hebben. Dierenartsen schrijven de middelen voor en kunnen deze ook zelf afleveren.

Wettelijke verplichtingen kleinhandelaren

Tijdens de inspecties controleerden we of kleinhandelaren zich hielden aan de regels voor diergeneesmiddelen die alleen op recept geleverd mogen worden. Deze regels staan in verschillende wetten en verordeningen.

• Voor de kleinhandel in voorschriftplichtige diergeneesmiddelen is een DR-vergunning voor kleinhandel vereist (Besluit diergeneesmiddelen 2022, artikel 4.2).
• Een kleinhandelaar mag alleen voorschriftplichtige diergeneesmiddelen van de categorie URA leveren (Besluit diergeneesmiddelen 2022, artikel 5.1).
• Een kleinhandelaar mag alleen voorschriftplichtige middelen leveren nadat de dierenarts het diergeneeskundig voorschrift heeft opgesteld (Regeling diergeneesmiddelen 2022, artikel 3.1).
• Kleinhandelaren moeten een register van transacties met voorschriftplichtige diergeneesmiddelen bijhouden (artikel 103 van Verordening (EU) 2019/6).
• Er gelden eisen voor de levering, bijvoorbeeld voor de verpakkingen en de ruimtes waar de diergeneesmiddelen worden opgeslagen en van waaruit ze worden geleverd (lokalen). De eisen staan in de artikelen 3.2 tot en met 3.5 van de Regeling diergeneesmiddelen 2022.
• Er zijn regels voor het maken van reclame voor diergeneesmiddelen waarvoor een diergeneeskundig voorschrift vereist is. Deze staan in artikel 120 van Verordening (EU) 2019/6.

Resultaten

We voerden 12 inspecties uit bij kleinhandelaren die voorschriftplichtige ontwormingsmiddelen voor paarden aanboden aan diereigenaren. Er waren 6 inspecties akkoord en 6 niet-akkoord.

Aantal inspecties	Akkoord	Niet akkoord
12	6	6

Bij de 6 inspecties die niet akkoord waren, constateerden we soms meerdere overtredingen. Het ging om de volgende overtredingen:

• Bij 6 bedrijven werd niet gecontroleerd of de middelen waren voorgeschreven door een dierenarts. De diergeneesmiddelen werden zonder diergeneeskundig voorschrift geleverd aan de dierhouder.
• Bij 5 bedrijven werd geen register bijgehouden van de leveringen van een voorschriftplichtig middel aan de afnemer.
• Bij 1 bedrijf werd een voorschriftplichtig middel geleverd aan een afnemer in een ander EU-land. Dit diergeneesmiddel was ook niet geregistreerd in het betreffende land.

Hoe hebben wij gehandhaafd?

Wij handhaven volgens ons interventiebeleid. Wij hebben de volgende interventies toegepast:

• 4 rapporten van bevindingen, op basis hiervan kan een boete of andere maatregel worden opgelegd
• 2 officiële waarschuwingen

In 2 gevallen hebben we alleen een officiële waarschuwing gegeven, omdat de overtredingen buiten de scope van dit project vielen. In 1 geval omdat de overtredingen in 2023 werden gepleegd. In het andere omdat de voorraad bij de kleinhandelaar niet goed gecontroleerd kon worden vanwege een niet sluitende administratie van de groothandel.

Overtreding kan gevolgen hebben voor vergunning

Wij melden overtredingen die worden begaan door kleinhandelaren ook aan het Bureau Diergeneesmiddelen (BD) van het agentschap College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (aCBG). Het BD beoordeelt of de overtreding consequenties heeft voor de kleinhandelsvergunning van het bedrijf.

Vervolgaanpak

De inspectieresultaten van dit project maken duidelijk dat de kleinhandel in ontwormingsmiddelen voor paarden aandacht behoeft. Daarom maken we hier ook in 2025 toezichtscapaciteit voor vrij. In 2025 worden dierenartsen niet uitgesloten van dit project. We willen namelijk ook in kaart brengen hoe goed dierenartsen de regels naleven. Want dierenartsen hebben een belangrijke rol bij het voorschrijven en afleveren van diergeneesmiddelen.

Meld overtredingen

Ziet u dat iemand zich niet aan de wetgeving voor diergeneesmiddelen houdt? Meld overtredingen bij ons. Zo houden we samen de sector gezond.