Wanneer is het plantenpaspoort verplicht?

Bij handel en vervoer binnen de Europese Unie (EU) moeten planten en plantaardige producten meestal een plantenpaspoort hebben. Ook als u deze planten of producten alleen in Nederland verhandelt of vervoert. Lees hoe het precies zit met deze verplichting en welke uitzonderingen er zijn.

Voor welke planten is een plantenpaspoort verplicht?

De Europese Plantgezondheidsverordening (EU 2016/2031) stelt het plantenpaspoort verplicht voor bepaalde planten, plantaardige producten en andere materialen zoals gebruikte landbouwmachines.

Kijk in het Register plantenpaspoortplichtige producten

Ga naar het register

In het Register plantenpaspoortplichtige producten kunt u snel opzoeken voor welke gewassen de verplichting geldt. De gewassen staan vermeld met de Latijnse naam, in alfabetische volgorde.

In het register kunt u ook het volgende zien:

voor welke vormen of delen van het gewas een plantenpaspoort verplicht is
Geldt de verplichting bijvoorbeeld alleen voor de plant zelf, of ook voor de vruchten, zaden of het hout van de plant?
of het plantenpaspoort aanwezig moet zijn tot en met het laatste verkooppunt of tot en met de eindgebruiker
Dit laatste is vooral nodig bij planten die gevoelig zijn voor zeer schadelijke ziekten en plagen. Verkoopt u planten via internet? Bij dit soort 'verkoop op afstand' moet het plantenpaspoort aanwezig zijn tot de plant de eindgebruiker bereikt.
welke uitzonderingen er zijn

Het register is gebaseerd op de algemene eisen die in de Plantgezondheidsverordening staan. De NVWA zorgt ervoor dat het register actueel blijft.

Verplicht voor planten voor opplant

De Plantgezondheidsverordening stelt het paspoort in ieder geval verplicht voor alle planten die bestemd zijn voor opplant. Dit zijn alle plantaardige producten waar wortels aan zitten of aan kunnen groeien.

Verder moet het gaan om de volgende soorten planten:

planten die bedoeld zijn om geplant te blijven
planten die bedoeld zijn om te worden uitgeplant
planten die bedoeld zijn om opnieuw te worden geplant'

Dit zijn bijvoorbeeld potplanten, stekjes, zaden en bloembollen. Voorbeelden van producten waarvoor een plantenpaspoort niet verplicht is, zijn: snijbloemen, gezaagde kerstbomen.

In principe moet iedere plant voor opplant dus een plantenpaspoort hebben. Omdat er uitzonderingen zijn op deze algemene regel, raden we u aan om altijd eerst in het Register plantenpaspoortplichtige producten te kijken.

Waarom is een plantenpaspoort nodig?

Plantenpaspoorten zijn er om de risico's op uitbraken van plantenziekten en plagen in de EU te verminderen. Door een ziekte of plaag kan er namelijk veel schade ontstaan: aan de gewassen van een individuele teler of kweker, en ook aan de natuur en de economie.

Een plantenpaspoort mag alleen worden afgegeven als de plant is gecontroleerd op insecten, virussen, schimmels, bacteriën of aaltjes die in de EU de status van Q-organisme, PZ-Q-organisme of RNQP hebben. Voor deze organismen gelden maatregelen om binnenkomen en verspreiding in de EU te voorkomen. Het plantenpaspoort laat zien dat de plant vrij is van deze schadelijke organismen.

Hoe kom ik aan een plantenpaspoort?

Het plantenpaspoort is alleen beschikbaar voor telers, kwekers, handelaren en andere ondernemers die zijn geregistreerd bij een keuringsdienst. De keuringsdienst controleert of de ondernemer werkt volgens de regels van de Plantgezondheidsverordening.

Snelle tracering bij ziekte of plaag

Breekt er toch een ziekte of plaag uit? Dankzij het plantenpaspoort kunnen besmette planten eenvoudiger opgespoord worden. Zo kan mogelijk worden voorkomen dat de ziekte of plaag zich verder verspreidt.

Strengere eisen voor beschermde gebieden

Binnen de EU is een aantal beschermde gebieden (protected zones, PZ's). Dit zijn gebieden waar bepaalde ziekten of plagen helemaal niet voorkomen. Omdat de betreffende landen dat graag zo willen houden, gelden er in die gebieden strengere eisen.

In het Register plantenpaspoortplichtige producten kunt u zien voor welke gewassen de strengere eisen gelden.
In het Register eisen en coderingen voor beschermde gebieden staat aan welke eisen uw planten moeten voldoen. Het register is gebaseerd op EU-Verordening 2019/2072, bijlagen III en X.
Vervoert of verhandelt u planten naar een beschermd gebied? En voldoen uw planten aan de eisen? Vraag dan een speciaal PZ-plantenpaspoort aan.

Komt u er niet uit? U kunt altijd bij uw keuringsdienst navragen of deze eisen ook voor uw plantmateriaal gelden.