Toezicht op IUU visserij (illegale visserij) 2017-2020
IOO-visserij staat voor Illegale, Ongemelde en Ongereglementeerde visserij. Dit is internationaal meer bekend als IUU fishing (Illegal, Unreported and Unregulated). IOO-visserij is een verzamelnaam voor alle vormen van illegale visserij.
Toezicht import visserijproducten en vangsten van vissersvaartuigen uit derde landen
Om dit soort visserij te voorkomen, tegen te gaan en te beëindigen, heeft de EU een gemeenschappelijk systeem gecreëerd om toezicht te houden op de import van visserijproducten en vangsten van vissersvaartuigen uit derde landen (landen buiten de EU).
U leest hier over de volgende processen:
- aanlanding van derde landen vissersvaartuigen
- import van visserijproducten (anders dan door een vissersvaartuig)
Het toezicht bestaat uit zowel de controle van vangstdocumentatie bij aanlanding en import van visserijproducten als fysieke inspecties van derde landen vissersvaartuigen (bijvoorbeeld Russische vriestrawlers). Daarnaast geven we op aanvraag vangstcertificaten af bij Nederlandse vangsten.
Regelgeving
Onze controles op IOO-visserij richten zich op de naleving van twee Europese Verordeningen rond voorkoming van illegale, ongemelde en ongereglementeerde visserij (Verordening (EG) nr. 1005/2008 en Verordening (EG) nr. 1010/2009).
Daarnaast bestaat er voor bepaalde bedreigde vissoorten nog extra, specifieke Europese wetgeving. Dit geldt voor de heek (Dissostichus spp), zwaardvis (Xiphias gladius), grootoogtonijn (Thunnus obesus) en blauwvintonijn (thunus thynnus).
Deze wetgeving is nationaal verwerkt in Hoofdstuk 7 van de Uitvoeringsregeling zeevisserij.
Wijze van handhaving
Wij grijpen wanneer nodig in op twee manieren. Bij import kunnen we de partij weigeren en bij aanlanding kunnen we geen toestemming geven voor het aanlanden. In sommige gevallen treden wij strafrechtelijk op volgens ons specifieke interventiebeleid. Dit zijn dan schriftelijke waarschuwingen (SW) of processen-verbaal (PV) die we naar het Openbaar Ministerie sturen. Het OM beslist welke vervolgstappen er worden genomen.
Inspectieresultaten
Aanlanding van derde landen vissersvaartuigen
Vissersvaartuigen van derde landen mogen aanlanden, overladen, lossen, en gebruik maken van de havendiensten alleen bij Nederlandse havens die aangewezen zijn voor derde landen vissersvaartuigen. Deze havens zijn: Eemshaven, Harlingen, IJmuiden, Scheveningen, Velsen, of Vlissingen. In 2021 zijn Den Helder en specifieke kades in de havens van Rotterdam en Amsterdam aan deze lijst toegevoegd. Ze mogen alleen hier aanlanden of overladen.
Het toezicht op de aanlanding van derde landen vissersvaartuigen bestaat uit:
- Controle op alle vereiste documentatie om toestemming voor aanlanden en lossen te kunnen geven. Het gaat hier om de volgende documenten:
- Voorafgaande kennisgeving
- Vangstcertificaten
- Voorafgaande aangifte van aanlanding of overlading.
- Fysieke inspecties. Volgens de IUU-Verordening moet minimaal 5 procent van de derde landen vissersvaartuigen die aanlanden in de aangewezen Nederlandse havens fysiek geïnspecteerd worden. Voor aanlandingen uit het NEAFC-gebied is het aantal inspecties minimaal 7.5 procent. Wij bepalen en voeren deze inspecties risicogebaseerd uit. De nadruk ligt hierbij op de juiste gewichten en vissoorten en het volledig en correct aanlanden van de gevangen vis zodat vis niet buiten de boeken om wordt weggewerkt.
De volgende resultaten kwamen uit inspecties bij aanlanding van derde landen vissersvaartuigen:
Inspecties bij aanlanding van vissersvaartuigen uit derde landen
| Aanlandingen | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 |
|---|---|---|---|---|
| Aantal aanlandingen | 373 | 264 | 258 | 234 |
| Fysieke inspecties % | 2,5 | 5,7 | 7,4 | 4,27 |
| Interventies | 2 | 2 | 3 | 0 |
In 2017 pleegden wij twee interventies in de vorm van een proces-verbaal (PV) voor het aanlanden van visproducten zonder onze toestemming. In 2017 is het minimale percentage fysieke inspecties niet gehaald door onder andere een tekort aan capaciteit. Dit is door de Commissie opgemerkt tijdens audit in 2019. In 2020 is het minimale percentage fysieke inspecties ook niet gehaald in verband met corona.
De twee interventies in 2018 gingen om het aanlanden zonder toestemming en aanlanden in een niet-aangewezen haven. Hiervoor is respectievelijk een Schriftelijk waarschuwing (SW) gegeven en is een proces-verbaal (PV) opgemaakt waarbij een geldboete is opgelegd. De overtredingen in 2019 bestonden uit een aanlanding zonder toestemming, waarvoor een PV is opgemaakt en een geldboete is opgelegd, en twee aanlandingen waarvan de aangegeven gewichten niet klopten, wat is doorgegeven aan de autoriteiten van de betreffende vlagstaat.
In 2019 heeft de Europese Commissie Nederland bezocht om het toezicht op het wegen en registreren van visserijproducten te beoordelen. Deze controle heeft geleid tot een infractieprocedure. Wij behandelen dit onderwerp verder op onze pagina over Aanlandcontrole.
In 2020 zijn geen interventies gepleegd.
Nederland als doorvoerhaven
Ongeveer 95 procent van de visserijproducten aangeland in Nederlandse havens reist door naar andere lidstaten of derde landen. De meeste aanlandingen zijn van vissersvaartuigen uit Noorwegen, Faeröer Eilanden en Rusland. Noorwegen, Faeröer Eilanden, en IJsland worden bij import controles veterinair gezien als intraverkeer, maar worden gezien als derde landen import bij IOO-controles.
Er zijn verschillende manieren waarop vis in Nederland wordt aangeland:
- Derde land reefers (gekoelde transportvaartuigen) met vis die overgeladen is uit derde landen vriesvaartuigen op zee. Dat gebeurt in de NEAFC gebied.
- Derde landen diepvriestrawlers (DTRs)
- Reefers waarvan de vis overgeladen is in een haven van een derde land.
De verplichtingen zijn in alle gevallen dezelfde. De documentencontrole wordt 100 procent uitgevoerd. Fysieke inspecties worden risicogebaseerd uitgevoerd.
Brexit
Sinds 1 januari 2021 hebben we te maken met de Brexit. De aanlandingen van verse vis door Britse vaartuigen vormen hierdoor nu het grootste aandeel aanlandingen uit derde landen in Nederland.
Import van visserijproducten
Het toezicht op de import van visserijproducten is anders georganiseerd dan de aanlandingen van derde landen vissersvaartuigen. Onze Single Liaison Office (SLO) voert documentcontroles voor aanlandingen uit, maar de douane is verantwoordelijk voor de documentencontrole van de geïmporteerde visproducten op de volgende locaties:
- haven van Rotterdam
- haven van Vlissingen
- luchthaven Amsterdam Airport Schiphol
- luchthaven Maastricht Aachen Airport
De douane voert deze taken uit in opdracht van NVWA en LNV.
Als de douane tekortkomingen in de vangstdocumentatie vindt, dragen zij de documentatie over aan ons, waarna wij een verificatie uitvoeren (onder andere de gegevens nakijken). De verificatie kan leiden tot het aanhouden van de partij en uiteindelijk weigering van import.
Naast de documentencontrole en deze verificaties worden ook risicogebaseerde verificaties verricht. Alle verificaties bestaan onder andere uit het nakijken van de gegevens in verschillende databases en de echtheid van de documenten. Als het nodig is wordt er ook een verificatieverzoek gestuurd aan de autoriteiten van de betreffende vlagstaat.
Bij elke partij visserijproducten worden de volgende documenten gecontroleerd:
- Het vangstcertificaat, en in geval van indirecte import (uit ander derde land dan de vlagstaat), aanvullende documentatie zoals een Verwerkingsverklaring of 'Non manipulatie'-document
- Het statistische document voor Zwaardvis (Xiphias gladius) en Grootoogtonijn (Thunnus obesus) naast het IUU-vangstcertificaat
- Vangstdocument voor blauwvintonijn (Thunnus thynnus)
- Vangstdocument voor Dyssostichus SPP
In figuur 2 ziet u een overzicht van het aantal gecontroleerde documenten, verificaties, verzoeken naar vlaggenstaat en import weigeringen.
Verschillende controles op importzendingen van visserijproducten
| IMPORT | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 |
|---|---|---|---|---|
| Aantal vangstcertificaten | 10.594 | 11.343 | 11.535 | 10.470 |
| Aantal Verwerkingsverklaring (Annex IV Doc.) | 3.179 | 3.123 | 2.905 | 3.293 |
| Verificaties | 789 | 456 | 661 | 1.725 |
| Verificaties verzoeken | 13 | 35 | 54 | 50 |
| Weigeringen | 7 | 4 | 10 | 9 |
De NVWA SLO beslist afhankelijk van de uitslag van de controles en/of verificaties of een partij visserijproducten geweigerd wordt. De meest voorkomende redenen van weigering zijn:
- De in te voeren visproducten zijn niet dezelfde als in het vangstcertificaat vermeld.
- Het vangstcertificaat bevat niet alle nodige gegevens.
- Het vangstcertificaat is niet voorzien van stempel en handtekening door de aangegeven autoriteit van de vlagstaat.
De geweigerde partijen zijn in 17 gevallen teruggestuurd naar het derde land en in 13 gevallen werden de zendingen vernietigd.
De naleving van de import eisen van de vangstdocumentatie is hoog, aangezien er relatief weinig zendingen geweigerd werden.
In 2020 is het aantal verificaties veel hoger omdat Ecuador een gele kaart heeft gekregen van de Europese Commissie. Om die reden zijn alle zendingen uit Ecuador als risicozendingen aangemerkt en daardoor geverifieerd.