NVWA neemt extra maatregelen tegen virusdruk en opzettelijk infecteren met ToBRFV
De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) neemt extra maatregelen ter bestrijding van het tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV). Dit is nodig omdat uit inspecties van de NVWA blijkt dat op meerdere besmette bedrijven sprake is van een hogere virusdruk. Hierdoor neemt het risico op verspreiding naar omringende bedrijven sterk toe. De maatregelen richten zich op bedrijven met een hogere virusdruk en bedrijven die illegaal planten opzettelijk infecteren met ToBRFV, de zogeheten cross-protectie.
Het doel van de aanvullende fytosanitaire maatregelen is het verlagen van de virusdruk waardoor de kans op verspreiding van ToBRFV afneemt. Daarnaast gaat de NVWA handhavend optreden tegen bedrijven die het virus houden, vermeerderen, verhandelen of opzettelijk planten infecteren met ToBRFV. De NVWA vermoedt namelijk dat de hogere virusdruk op bedrijven onder meer wordt veroorzaakt door het opzettelijk infecteren van planten met ToBRFV. Telers hopen hiermee de schade van andere varianten van ToBRFV te beperken. De NVWA heeft vorig jaar telers al gewaarschuwd geen cross-protectie toe te passen.
Quarantaine status
ToBRFV is een voor sommige planten schadelijk virus dat onder andere tomaat, paprika en Spaanse peper kan besmetten. Dit virus verspreidt zich snel, zeker bij een hoge virusdruk, en kan schade veroorzaken in de teelt. ToBRFV is niet schadelijk voor mensen. Het virus heeft een quarantaine-status in de Europese Unie (EU). Sinds november 2019 gelden er in de EU tijdelijke noodmaatregelen om verspreiding van het virus tegen te gaan. Het is verplicht om introductie en verspreiding van ToBRFV te voorkomen en het virus te elimineren. Het middel dat wordt gebruikt bij cross-protectie bevat een variant van ToBRFV. Het toepassen van een middel dat een quarantaine-organisme bevat, is niet toegestaan.
NVWA waarschuwt nogmaals: infecteer niet opzettelijk
Vorig jaar waarschuwde de NVWA al om geen cross-protectie toe te passen. De NVWA heeft echter aanwijzingen dat dit nog steeds gebeurt. Bij inspecties op meerdere besmette bedrijven heeft de NVWA namelijk de ToBRFV-variant uit het illegale cross-protectiemiddel gevonden. Het gebruik van het middel is niet alleen verboden, het brengt ook risico’s met zich mee voor de gebruiker en omliggende bedrijven. Daarom roept de NVWA telers nogmaals met klem op planten niet opzettelijk te infecteren met ToBRFV. De NVWA heeft vermoedens welke bedrijven hun planten opzettelijk hebben geïnfecteerd en gaat handhavend optreden.
Gebruik cross-protectiemiddel niet zonder risico
Het middel bevat volgens de producent een milde variant van het virus. Deze claim wordt niet ondersteund door (wetenschappelijk) bewijs. Dit heeft de NVWA eerder al bij telers aangegeven. Het middel veroorzaakt, net zoals andere varianten van het virus, schade aan planten. Door het toepassen van cross-protectie neemt de virusdruk binnen een bedrijfslocatie toe. Dat wil zeggen dat er meer virus aanwezig is. Het wordt daarom moeilijker om het virus ter plaatse te elimineren. Daarnaast neemt het risico toe dat omliggende bedrijven, zoals kwekers van jonge planten en zaadproductiebedrijven, de dupe worden en ongewild besmet raken met ToBRFV.
Het cross-protectiemiddel is een niet-toegelaten gewasbeschermingsmiddel. Het middel is dus niet beoordeeld en toegelaten door het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb). Het Ctgb beoordeelt gewasbeschermingsmiddelen op effectiviteit en risico’s voor mens, dier en milieu. Bij dit middel is dat niet gebeurd, waardoor de effectiviteit en risico’s onbekend zijn.
Strafrechtelijk onderzoek
De NVWA heeft vorig jaar een strafrechtelijk onderzoek afgerond naar de vermoedelijke producent van het cross-protectiemiddel en enkele bedrijven die opzettelijk hun planten infecteerden. Het dossier is ingeleverd bij het Functioneel Parket. De NVWA heeft aanwijzingen dat de vermoedelijke producent van het middel niet is gestopt met de productie en verkoop ervan. De NVWA is een nieuw handhavingsonderzoek gestart.
Meer informatie
Voor vragen over dit nieuwsbericht kunnen journalisten contact opnemen met het team persvoorlichting van de NVWA, (088) 22 33 700.
Consumenten en bedrijven kunnen contact opnemen met het Klantcontactcentrum of 0900-03 88 (gebruikelijke belkosten).