Inspectieresultaten allergeneninformatie niet-voorverpakte levensmiddelen 2022

Ondernemers in horeca, ambachtelijke bedrijven, retail en instellingen zijn verplicht om consumenten te informeren over allergenen in onverpakte levensmiddelen. De NVWA controleert of bedrijven zich aan deze regel houden. In 2022 controleerden we bij 12.934 bedrijven of zij hun klanten goed informeren over allergenen in levensmiddelen.

In het kort: nog veel verbetering mogelijk bij het geven van informatie over allergenen

In 2022 konden we veel meer inspecties uitvoeren dan in 2021. Dit heeft te maken met de COVID-pandemie. In 2022 waren de coronaregels minder streng dan in 2021 en waren er meer bedrijven open. Ook konden we meer inspecties uitvoeren bij instellingen.

Uit de inspectieresultaten blijkt dat veel bedrijven hun klanten nog altijd niet op de juiste manier informeren over allergenen: bijna 6 op de 10 bedrijven doen het niet goed. Vaak geven zij wel informatie, maar is de informatie niet volledig.  

  • Geven ondernemers de allergeneninformatie schriftelijk? Vaak is de allergeneninformatie niet compleet en soms zelfs (gedeeltelijk) onjuist. Ook komt het voor dat de informatie op een plek staat waar consumenten niet bij kunnen, bijvoorbeeld in een computer van het bedrijf.
  • Geven ondernemers de allergeneninformatie mondeling? Vaak kunnen de werknemers wel vertellen welk allergeen er in een product zit, maar is de informatie verder niet schriftelijk of elektronisch beschikbaar. Onze inspecteur kan de informatie dus niet controleren. Ook ontbreekt vaak de melding waar consumenten meer informatie kunnen krijgen.

Vergelijking met 2021

Als we de inspectieresultaten vergelijken met die van 2021, zien we het volgende:

  • In de sector ambacht zijn de resultaten ongeveer hetzelfde gebleven.
    48% voldoet aan de voorwaarden.
  • In de horeca gaat het beter dan vorig jaar.
    41% voldoet aan de voorwaarden.
  • In de retail gaat het juist slechter dan vorig jaar.
    38% voldoet aan de voorwaarden.
  • Bij instellingen is de naleving van de regels relatief hoog.
    65% voldoet aan de voorwaarden.

Inspectieresultaten: inspecties laten bijna hetzelfde beeld zien als vorig jaar

Net als vorig jaar voerden onze inspecteurs controles uit bij ambachtelijke bedrijven, horecabedrijven en retailbedrijven. We controleerden:

  • 2.256 ambachtelijke bedrijven, zoals bakkers, slagers en ijssalons
  • 9.407 horecabedrijven, zoals restaurants, hotels en cafetaria
  • 1.171 retailbedrijven zoals supermarkten en toko’s

Ook bezochten wij 100 instellingen, waaronder ziekenhuizen en verpleeghuizen. In 2021 zijn de resultaten van instellingen niet opgenomen, omdat toen amper instellingen zijn bezocht.

Tabel 1: percentage van bedrijven die aan de voorwaarden voldoen

In de tabel staat het percentage bedrijven die in 2022 en 2021 klanten op de juiste manier informeerde over allergeneninformatie.

sector aantal inspecties 2021 aantal inspecties 2022 percentage dat voldoet 2021 percentage dat voldoet 2022
Ambacht 1.910 2.256 49% 48%
Horeca 3.196 9.407 35% 41%
Retail 471 1.171 59% 38%
Instellingen - 100 - 65%
totaal 5.577 12.934 42% 42%

Onvolledige informatie

Een ondernemer moet de allergeneninformatie schriftelijk of mondeling aan de klant verstrekken. Bij de inspecties bleek dat de informatie in beide gevallen vaak niet volledig is, omdat ondernemers de etiketten niet bewaren of de gegevens van ingrediënten niet noteren.

Schriftelijke allergeneninformatie

Kiezen bedrijven ervoor om de informatie schriftelijk te verstrekken? Dan gelden de volgende eisen:

  • De allergeneninformatie is duidelijk zichtbaar. Dit betekent dat de informatie direct te zien is, of dat staat aangegeven waar deze te vinden is. Bijvoorbeeld in een naslagwerk bij de kassa.
  • De informatie moet zichtbaar zijn op alle plekken in de zaak waar de niet-voorverpakte levensmiddelen worden aangeboden. Als er bijvoorbeeld meerdere toonbanken, presenteertafels of koelingen zijn, moet de allergeneninformatie bij al deze plekken beschikbaar zijn.
  • De informatie moet voor iedereen vrij toegankelijk, begrijpelijk en duidelijk leesbaar zijn. De consument moet correcte informatie kunnen inzien of lezen zonder tussenkomst van de ondernemer of medewerker.

Tabel 2: schriftelijke informatievoorziening

verplichtingen aantal inspecties akkoord aantal inspecties niet akkoord
Duidelijk zichtbaar waar allergeneninformatie beschikbaar is 318 88
Allergeneninformatie overal waar niet-voorverpakt levensmiddel te koop is 336 48
Informatie is schriftelijk of elektronisch beschikbaar, vrij toegankelijk, begrijpelijk en duidelijk leesbaar 49 476

Mondelinge allergeneninformatie

Kiezen bedrijven ervoor de informatie mondeling te verstrekken? Dan gelden de volgende eisen:

  • Er moet een ‘trigger’ zijn: schriftelijk wordt vermeld dat consumenten het personeel om informatie kunnen vragen.
  • De informatie moet schriftelijk of elektronisch beschikbaar zijn voor het personeel én voor onze inspecteurs.
  • De verstrekte informatie moet voor aankoop gegeven worden én moet juist zijn.

Tabel 3: mondelinge informatievoorziening

verplichtingen aantal inspecties akkoord aantal inspecties niet akkoord

Schriftelijke verwijzing naar meer informatie

1.067 1.487
Allergeneninformatie schriftelijk of elektronisch beschikbaar 548 2.028
Direct en juist informeren vóór aankoop 1.861 610

Maatregelen: waarschuwingen en boetes

Voor alle overtredingen hebben we maatregelen opgelegd. Het ging om schriftelijke waarschuwingen en boetes. Dit is volgens ons interventiebeleid.

Vervolgaanpak: allergeneninformatie blijft aandachtpunt

Veel ondernemers voldoen niet aan de wetgeving voor het verstrekken van allergeneninformatie. Daarom blijft het toezicht op allergeneninformatie een vast onderdeel van onze inspecties binnen de sectoren horeca, ambacht, retail en instellingen.

Daarnaast vragen we consumenten om het bij ons te melden als allergeneninformatie ontbreekt. Dat kan via het meldformulier. Kies op het formulier voor de optie 'u bent verkeerd voorgelicht of benadeeld'.