Inspectieresultaten meldingen diergeneesmiddelen en veterinaire beroepen 2024
De NVWA controleert of diergeneeskundigen, handelaren in diergeneesmiddelen en veehouders zich aan de regels voor diergeneesmiddelen en diergeneeskundig handelen houden. In 2024 voerden we 339 inspecties uit naar aanleiding van een melding over een mogelijke overtreding van deze regels.
In het kort: meldingen uit verschillende bronnen
We voerden inspecties uit bij dierenartspraktijken, handelaren en veehouders. Dat deden we naar aanleiding van meldingen uit verschillende bronnen:
Het Nationaal Plan Residuen (NPR). Het NPR is een programma om producten van dierlijke oorsprong (zoals vlees en melk) te controleren op afwezigheid van chemische stoffen, waaronder diergeneesmiddelen. Naar aanleiding van meldingen vanuit het NPR voerden we 23 inspecties uit bij veehouders. Daarvan waren er 12 akkoord en 11 niet akkoord.
De Voedselketeninformatie (VKI). De VKI is een informatiesysteem over dieren die naar het slachthuis gaan. De veehouder vult op het VKI-formulier gegevens in over de gezondheid van de dieren en het gebruik van diergeneesmiddelen. Wij ontvangen een melding als een VKI-formulier (vermoedelijk) niet juist of niet volledig is ingevuld. Naar aanleiding van deze meldingen voerden we 197 inspecties uit bij veehouders. Daarvan waren er 86 akkoord en 111 niet akkoord.
Overige bronnen.We kregen ook meldingen uit andere bronnen, bijvoorbeeld van bedrijven, burgers en andere toezichthoudende organisaties. Naar aanleiding van deze meldingen voerden we 119 inspecties uit bij onder andere dierenartspraktijken, handelaren in diergeneesmiddelen en veehouders. Daarvan waren er 57 akkoord en 62 niet akkoord.
We houden risicogericht toezicht. Dat betekent dat we ons vooral richten op meldingen waarbij de risico’s voor de volksgezondheid, het dierenwelzijn en de diergezondheid groot zijn. Daardoor zijn deze inspectieresultaten niet representatief voor de hele sector.
Inspectieresultaten: 155 van de 339 inspecties akkoord
Inspectieresultaten per meldingsbron
Bron
Aantal inspecties
Akkoord
Niet akkoord
NPR
23
12
11
VKI
197
86
111
Overige bronnen
119
57
62
Totaal
339
155
184
Van de 339 inspecties waren er 155 akkoord. Dit is een percentage van afgerond 46%. We zagen vooral dat veehouders de administratieve verplichtingen niet goed naleefden. Ze hadden in hun logboek bijvoorbeeld niet goed bijgehouden welke behandelingen en diergeneesmiddelen hun dieren hadden gekregen. Ook kwam het voor dat de gegevens op het VKI-formulier niet volledig waren. Dit beeld komt overeen met de inspectieresultaten van voorgaande jaren.
Hieronder gaan we verder in op de verschillende soorten meldingen en de bijbehorende inspectieresultaten.
Overschrijding van de maximale residu limiet (MRL). De maximale residu limiet (MRL) is de maximaal toegestane hoeveelheid van een stof die in dierlijke producten, zoals vlees of melk, mag zitten. Deze maximale waarden staan in Verordening (EU) 37/2010.
Aanwezigheid van verboden stoffen Bepaalde stoffen mogen helemaal niet in dierlijke producten zoals vlees of melk zitten. Het is bijvoorbeeld niet toegestaan om bepaalde hormonen toe te dienen aan dieren.
Naar aanleiding van de meldingen voerden we inspecties uit bij de veehouders waar de dieren of dierlijke producten vandaan kwamen. Op de bedrijven onderzochten we hoe de stoffen in het dier terecht waren gekomen. Stoffen kunnen zijn toegediend aan een dier, maar het is ook mogelijk dat het dier de stoffen vanuit de omgeving heeft binnengekregen (bijvoorbeeld bij het grazen in de wei).
Inspectieresultaten NPR 2024
Van de 23 inspecties waren er 12 akkoord. In de dierlijke producten troffen we wel stoffen aan die niet aan dieren toegediend mogen worden, maar deze stoffen kunnen van nature in zeer kleine hoeveelheden voorkomen. Als de gemeten waarden laag genoeg zijn, wordt geen overtreding geconstateerd en is de inspectie akkoord.
Bij de overige 11 inspecties constateerden we verschillende soorten overtredingen:
MRL-overschrijding. In het vlees van enkele runderen, varkens en schapen werden de wettelijk toegestane residulimieten van bepaalde werkzame stoffen overschreden.
Niet aanhouden van wachttermijn na gebruik van diergeneesmiddelen. Als dieren behandeld zijn met diergeneesmiddelen, geldt vaak een minimale wachttermijn. Het is verboden dieren binnen deze termijn naar het slachthuis of in de handel te brengen. Het is ook niet toegestaan om binnen deze termijn de melk, eieren en andere dierlijke producten aan te bieden voor menselijke consumptie.
Onjuist of onvolledig invullen VKI-formulier. Veehouders moeten alle behandelingen en gebruikte diergeneesmiddelen vermelden op het VKI-formulier. Ook diergeneesmiddelen waarvoor geen wachttermijn geldt. Als dieren een ziekte hebben doorgemaakt, dan moet dit ook vermeld worden op het VKI. Een aantal veehouders had deze formulieren niet juist ingevuld.
Resultaten inspecties NPR
Diersoort
Aantal inspecties
Akkoord
Niet akkoord
Varkens
6
1
5
Schapen
2
0
2
Melkvee
3
2
1
Vleesrunderen
2
1
1
Vleeskalveren
10
8
2
Totaal
23
12
11
Toelichting per diersoort
We voerden 6 inspecties uit bij houders van fok- en vleesvarkens naar aanleiding van meldingen over de overschrijding van de wettelijke norm (MRL). Van deze inspecties was er 1 akkoord. Bij de andere 5 inspecties constateerden we de volgende overtredingen:
Bij 2 varkens is een MRL-overschrijding vastgesteld voor het antibioticum doxycycline:
1 houder had geen duidelijke verklaring, maar vermoedde dat er resten in de waterleiding zaten. Volgens de administratie was het dier vóór transport niet meer behandeld.
Volgens de andere houder was het dier apart gezet, maar is het vermoedelijk voor transport terug bij de groep gekomen en zo toch naar het slachthuis gegaan. De behandeling met doxycycline was niet vermeld op het VKI-formulier.
Bij 2 varkens is een MRL-overschrijding vastgesteld voor het antibioticum oxytetracycline:
1 houder gaf aan de wachttermijn te hebben gevolgd. Het varken was op advies van de dierenarts behandeld tegen kreupelheid met oxytetracycline, terwijl het middel hier niet voor geregistreerd is. Daarom is ook een onderzoek gestart naar de dierenarts.
De andere houder kon geen verklaring geven voor de overschrijding en twijfelde of het dier daadwerkelijk van hem afkomstig was. Het exportcertificaat bij dit varken leidde echter naar deze houder.
Bij 1 varken is een MRL-overschrijding vastgesteld voor het antibioticum tulathromycine.
We voerden 2 inspecties uit bij houders van schapen, vanwege een melding over overschrijding van de wettelijke norm (MRL). Beide inspecties waren niet akkoord. We constateerden de volgende overtredingen:
Een houder had onjuiste gegevens ingevuld op het VKI-formulier. Het schaap met de MRL-overschrijding bleek niet afkomstig van deze houder, maar van een andere houder.
In het schaap werd dihydrostreptomycine aangetroffen. Volgens de daadwerkelijke eigenaar was het schaap in 2023 met dihydrostreptomycine behandeld na een bijtincident, maar was het middel daarna niet meer toegediend aan het dier.
We voerden 3 inspecties uit bij houders van melkvee naar aanleiding van meldingen over overschrijdingen van de wettelijke norm (MRL). Van deze inspecties waren er 2 akkoord. Bij de andere inspectie constateerden we de volgende overtreding:
Bij 1 rund is een MRL-overschrijding vastgesteld voor de pijnstiller meloxicam. De oorzaak kon niet worden vastgesteld.
We voerden 2 inspecties uit bij houders van vleesrunderen naar aanleiding van meldingen over MRL-overschrijdingen. Van deze inspecties was er 1 akkoord. Bij de andere inspectie constateerden we de volgende overtreding:
Bij 1 rund is een MRL-overschrijding vastgesteld voor het antiparasitaire middel ivermectine. Het gebruik van dit middel stond niet vermeld in de administratie.
We voerden 10 inspecties uit bij houders van vleeskalveren naar aanleiding van meldingen over MRL-overschrijdingen. Van deze inspecties waren er 8 akkoord. Bij de andere inspecties constateerden we de volgende overtredingen:
Bij 1 vleeskalf is een MRL-overschrijding vastgesteld voor de pijnstiller meloxicam. Er kon geen duidelijke oorzaak gevonden worden.
Bij 1 vleeskalf is een MRL-overschrijding vastgesteld voor de stof gentamycine. Hoe deze stof in het dier is terechtgekomen, is onbekend.
Inspectieresultaten Voedselketeninformatie (VKI)
Meldingen vanuit de VKI gaan over dieren die bij het slachthuis aankomen en waarbij de voedselketeninformatie vermoedelijk onjuist of onvolledig is. De informatie op het VKI-formulier komt dan niet overeen met de waarneming van de toezichthoudend dierenarts.
Naar aanleiding van deze meldingen voerden we inspecties uit bij de veehouders waar de dieren vandaan kwamen.
Inspectieresultaten VKI 2024
Van de 197 inspecties waren er 86 akkoord. Bij de overige 111 inspecties constateerden we wel overtredingen. Het ging om verschillende soorten overtredingen:
Niet aanhouden van wachttermijn na gebruik van diergeneesmiddelen. Als dieren behandeld zijn met diergeneesmiddelen, geldt vaak een minimale wachttermijn. Het is verboden de dieren binnen deze termijn naar het slachthuis of in de handel te brengen. Het is ook niet toegestaan om binnen deze termijn de melk, eieren en andere dierlijke producten aan te bieden voor menselijke consumptie. Meerdere veehouders hielden zich niet aan de minimale wachttermijn.
Onjuist of onvolledig invullen VKI-formulier. Veehouders moeten alle behandelingen, gebruikte diergeneesmiddelen en ziekten op het VKI-formulier vermelden. Ook diergeneesmiddelen waarvoor in de bijsluiter een wachttermijn van 0 dagen is vastgesteld. Soms was de informatie onvolledig of onjuist.
Niet voldoen aan administratieve verplichtingen. Veehouders hebben administratieve verplichtingen. Ze moeten bijvoorbeeld gegevens over gebruikte diergeneesmiddelen vastleggen in hun administratie. We zagen meerdere overtredingen. Een aantal veehouders hield hun logboek niet correct bij: ze vermeldden niet alle behandelingen of ze noteerden diergeneesmiddelen zonder wachttermijn niet of nauwelijks.
MRL-overschrijding. De toezichthoudend dierenarts in het slachthuis kan ervoor kiezen om een monster van het dier op te sturen voor onderzoek. In een aantal gevallen werd een MRL-overschrijding geconstateerd.
Resultaten inspecties VKI
Diersoort
Aantal inspecties
Akkoord
Niet akkoord
Varkens
8
3
5
Schapen
1
0
1
Geiten
7
1
6
Melkvee
169
76
93
Vleesrunderen
3
1
2
Vleeskalveren
5
2
3
Vleeskuikens
4
3
1
Totaal
197
86
111
Toelichting per diersoort
We voerden 8 inspecties uit bij houders van varkens. Hiervan waren 3 inspecties akkoord. Bij de andere 5 inspecties constateerden we de volgende overtredingen:
3 veehouders hadden het VKI-formulier onjuist of onvolledig ingevuld. De datum van behandeling met een diergeneesmiddel was niet juist en bij 1 varken was niet vermeld dat het dier een abces in de nek had.
1 veehouder hield het logboek niet per individueel dier bij, daardoor was niet na te gaan welk dier precies behandeld was met een diergeneesmiddel.
1 veehouder paste diergeneesmiddelen op een verkeerde wijze toe en week daarmee af van de bijsluiter.
We voerden 1 inspectie uit bij een houder van schapen, deze inspectie was niet akkoord. We constateerden de volgende overtredingen:
De houder hield geen logboek bij voor behandelingen en het VKI was onjuist ingevuld.
We voerden 7 inspecties uit bij houders van geiten. Hiervan was 1 inspectie akkoord. Bij de andere 6 inspecties constateerden we de volgende overtredingen:
1 veehouder hield zich niet aan de bewaartermijn van 5 jaar voor een logboek.
4 veehouders leverden geitenlammeren af voor de slacht terwijl de minimale wachttermijn van een behandeling met een pijnstiller nog niet verstreken was. De VKI-formulieren waren niet juist ingevuld.
1 veehouder hield geen logboek met gebruikte diergeneesmiddelen bij. Ook was het VKI niet volledig ingevuld.
We voerden 169 inspecties uit bij houders van melkvee. Daarvan waren 76 inspecties akkoord. Bij de andere 93 inspecties constateerden we de volgende overtredingen:
73 veehouders hadden het VKI onjuist of onvolledig ingevuld. Zij hadden bijvoorbeeld data verkeerd ingevuld, terwijl dit juist belangrijk is voor de wachttermijn. Ook was informatie over diergeneesmiddelen onjuist of waren niet alle benodigde gegevens ingevuld. Verder kwam het vaak voor dat veehouders diergeneesmiddelen met een minimale wachttermijn van 0 dagen (zoals een calcium-magnesium-infuus) niet hadden vermeld op het VKI-formulier. Dit is wel verplicht.
10 veehouders voldeden niet aan alle administratieve verplichtingen. In hun administratie ontbraken bijvoorbeeld de gegevens over behandelingen, behandeldata, minimale wachttermijnen en de naam of het registratienummer van een diergeneesmiddel.
Bij 6 dieren is een MRL-overschrijding geconstateerd.
11 veehouders hielden zich niet aan de minimale wachttermijn voor het gebruik van diergeneesmiddelen.
2 veehouders hielden zich niet aan het bedrijfsbehandelplan dat is opgesteld in samenwerking met de dierenarts:
1 veehouder zette vrijwel al zijn koeien droog met een antibioticum, wat in strijd was met de afspraken in het bedrijfsbehandelplan.
1 veehouder zette koeien droog met antibioticum terwijl het celgetal in de melk van deze dieren nog onder de afgesproken grenswaarden lagen.
Bij sommige inspecties constateerden we meerdere overtredingen. Daardoor is het aantal overtredingen hoger dan het aantal niet-akkoord inspecties.
We voerden 3 inspecties uit bij houders van vleesrunderen. Hiervan was 1 inspectie akkoord. Bij de andere 2 inspecties constateerden we de volgende overtredingen:
1 veehouder heeft het dier aangeboden voor noodslacht, terwijl het dier niet gezond was.
1 veehouder heeft het gebruik van een calcium-magnesium-infuus niet vermeld op het VKI.
We voerden 5 inspecties uit bij houders van vleeskalveren. Daarvan waren 2 inspecties akkoord. Bij de andere 3 inspecties constateerden we de volgende overtredingen:
Bij 3 veehouders was het logboek niet voldoende bijgehouden. In het logboek van 1 van deze veehouders werden geen unieke werknummers van kalveren bijgehouden, waardoor niet met zekerheid was vast te stellen welk kalf was behandeld.
We voerden 4 inspecties uit bij houders van vleeskuikens. 3 inspecties waren akkoord. Bij de andere inspectie constateerden we de volgende overtreding:
De veehouder had het VKI-formulier onjuist ingevuld. Er was een onjuiste datum vermeld voor de Newcastle Disease (NCD)-vaccinatie.
Inspectieresultaten overige meldingen
Ook via bedrijven, burgers en andere toezichthoudende organisaties ontvingen wij meldingen. Naar aanleiding van deze meldingen voerden wij inspecties uit bij:
houders van dieren
dierenartsen
dierenartsassistent paraveterinairen: dit zijn dierenartsassistenten met extra bevoegdheden
niet-diergeneeskundigen: dit zijn personen die niet bevoegd zijn om diergeneeskundige handelingen te verrichten
handelaren in diergeneesmiddelen
Inspectieresultaten overige meldingen 2024
Van de 120 inspecties waren er 57 akkoord. Bij de overige 63 inspecties constateerden we wel overtredingen. Het ging om verschillende soorten overtredingen:
Niet voldoen aan administratieve verplichtingen. De verschillende beroepsgroepen waarbij wij inspecties uitvoeren hebben elk eigen administratieve verplichtingen. Dierenartsen moeten bijvoorbeeld gegevens bijhouden in databanken. We zagen dat de administratie niet overal op orde was.
Afwijken van de registratiebeschikking (bijsluiter). Diergeneesmiddelen worden geregistreerd voor gebruik bij een bepaalde aandoening en een bepaalde diersoort. Daarnaast staat in de vergunning hoe een diergeneesmiddel moet worden toegepast. Diergeneesmiddelen mogen alleen conform de bijsluiter van de vergunning worden toegepast. Wij zagen dat hier soms afgeweken werd.
Diergeneesmiddelen niet volgens de regels afleveren en invoeren. Voor de handel in diergeneesmiddelen gelden strenge regels. We zagen onder andere dat diergeneesmiddelen werden verkocht zonder de juiste vergunning, of dat middelen waarvoor een diergeneeskundig voorschrift (recept) nodig is zonder recept werden verhandeld.
Houders van dieren
Inspectieresultaten houders van dieren
Type dierhouder
Aantal inspecties
Akkoord
Niet akkoord
Houders van paarden
1
0
1
Houders van melkvee
18
11
7
Houders van vleesrunderen
2
1
1
Houders van vleeskalveren
3
0
3
Houders van schapen/geiten
7
4
3
Houders van vleeskuikens
1
1
0
Houders van varkens
5
3
2
Houders van gezelschapsdieren
2
2
0
Houders van gehouden wild
2
2
0
Houders van overige dieren
5
4
1
Totaal
46
28
18
Toelichting houders van dieren
We voerden 1 inspectie uit bij een houder van paarden. Deze inspectie was niet akkoord. We constateerden de volgende overtreding:
We voerden 18 inspecties uit bij houders van melkvee. Van deze inspecties waren er 11 akkoord. Bij de andere 7 inspecties constateerden we de volgende overtredingen:
1 houder van melkvee hield zich niet aan het behandelplan dat is opgesteld in samenwerking met de dierenarts. Hij zette koeien droog met antibioticum zonder recente melkcontrole (MPR) of op het moment dat het celgetal in de melk van deze dieren nog onder de afgesproken grenswaarden lag.
1 houder van jongvee en kalveren had op de dag van de inspectie al 8 maanden geen logboek van het diergeneesmiddelgebruik meer bijgehouden.
1 houder behandelde de runderen met droogzetmiddelen zonder behandeladvies van de dierenarts. Deze behandeling was niet opgenomen in het bedrijfsbehandelplan.
1 houder van melkvee vermeldde een diergeneesmiddel met een onjuist registratienummer op het VKI-formulier.
1 houder van melkvee heeft een rund naar de slacht gebracht, en in het dier is paracetamol gevonden. Dit middel is niet toegestaan voor runderen. Daarnaast heeft de veehouder nagelaten een calcium-magnesium-infuus te vermelden op het VKI-formulier.
1 houder van melkvee gebruikte een oud bestrijdingsmiddel op zijn runderen, met de werkzame stoffen sulfotep en diazinon.
1 houder van melkvee vermeldde een behandeling met een antibioticum niet op het VKI van een van zijn runderen.
We voerden 2 inspecties uit bij houders van vleesrunderen. Van deze inspecties was er 1 akkoord. Bij de andere inspectie constateerden we de volgende overtreding:
1 houder van vleesrunderen hield geen logboek bij voor het gebruik van diergeneesmiddelen.
We voerden 3 inspecties uit bij houders van vleeskalveren. Deze inspecties waren allemaal niet akkoord. We constateerden de volgende overtredingen:
In de urine van een vleeskalf werd de verboden stof ractopamine aangetroffen. Hier was niet alleen de veehouder in overtreding, maar ook de juridische eigenaar.
1 houder van vleeskalveren heeft zich niet gehouden aan de minimale wachttermijn. Daardoor zijn 5 vleeskalveren afgeleverd aan het slachthuis met een MRL-overschrijding voor het antibioticum doxycycline.
1 houder van vleeskalveren heeft het logboek voor diergeneesmiddelgebruik niet volledig ingevuld.
We voerden 7 inspecties uit bij houders van schapen of geiten. Van deze inspecties waren er 4 akkoord. Bij de andere 3 inspecties constateerden we de volgende overtredingen:
1 houder van schapen had geen logboek bijgehouden van de gebruikte diergeneesmiddelen.
1 houder van geiten maakte gebruik van niet-geregistreerde homeopathische diergeneesmiddelen.
1 houder van geiten hield het logboek niet correct bij. Het logboek moet per individueel dier worden bijgehouden, maar de houder had dit per koppel dieren gedaan.
We voerden 5 inspecties uit bij houders van varkens. Van deze inspecties waren er 3 akkoord. Bij de andere 2 inspecties constateerden we de volgende overtredingen:
1 houder van varkens heeft zich niet gehouden aan de minimale wachttermijn, waardoor een varken in het slachthuis is aangetroffen met een MRL-overschrijding voor het antiparasitaire middel flubendazol.
1 houder van vleesvarkens hield geen logboek bij voor de toepassing van diergeneesmiddelen en bewaarde de registratie van de gebruikte middelen niet gedurende de verplichte 5 jaar.
We voerden 5 inspecties uit bij houders van overige dieren. Van deze inspecties waren er 4 akkoord. Bij de andere inspectie constateerden we de volgende overtreding:
Een houder en handelaar van vogels, pluimvee en knaagdieren had een UDD-diergeneesmiddel in bezit, terwijl dat niet is toegestaan.
Dierenartsen, paraveterinairen en niet-diergeneeskundigen
Inspectieresultaten dierenartsen, paraveterinairen en niet-diergeneeskundigen
Type betrokkene
Aantal inspecties
Akkoord
Niet akkoord
Dierenartsen
29
10
19
Paraveterinairen
1
1
0
Niet-diergeneeskundigen
7
3
4
Totaal
37
14
23
Toelichting dierenartsen
We voerden 29 inspecties uit bij dierenartsen. Van deze inspecties waren er 10 akkoord. Bij de overige 19 inspecties constateerden we overtredingen. Hieronder volgt een overzicht van de overtredingen, verdeeld over de diersoorten die de dierenartsen behandelden.
Bij gezelschapsdieren constateerden we de volgende overtredingen:
1 dierenarts bood UDA-, UDD-diergeneesmiddelen en humane middelen aan op een website. Deze middelen mogen niet via een website worden aangeboden.
1 dierenarts vermeldde te weinig gegevens op het etiket voor uitgeponde diergeneesmiddelen. Bij het zogenoemde uitponden verbreekt de dierenarts de oorspronkelijke verpakking van een diergeneesmiddel om de dierhouder een afgepaste hoeveelheid mee te geven.
1 dierenarts schreef een humaan geneesmiddel voor zonder klinisch onderzoek of andere behoorlijke beoordeling van de gezondheidstoestand van het dier (een hond).
Bij geiten constateerden we de volgende overtredingen:
1 dierenarts verstrekte op visite- en logboekbrieven niet alle gegevens over de toepassing van receptplichtige diergeneesmiddelen.
1 dierenarts heeft de toegepaste pijnstilling niet vermeld in de visite- of logboekbrief, waardoor de veehouder niet juist geïnformeerd was.
1 dierenarts heeft UDD- en URA-gekanaliseerde diergeneesmiddelen afgeleverd aan een veehouder zonder een klinisch onderzoek of een andere behoorlijke beoordeling van de gezondheidstoestand van de te behandelen dieren.
Bij schapen constateerden we de volgende overtredingen:
1 dierenarts leverde een diergeneesmiddel dat niet voor schapen geregistreerd is, terwijl er een geregistreerd diergeneesmiddel voor dezelfde aandoening beschikbaar was. Ook werden er receptplichtige diergeneesmiddelen geleverd in te grote hoeveelheden, waardoor er een voorraad ontstond bij de veehouder. De veehouder heeft daarna andere schapen met het middel behandeld, terwijl er bij deze dieren geen klinisch onderzoek heeft plaatsgevonden door de dierenarts.
1 dierenarts maakte reclame voor een vaccin uit een ander EU-land, terwijl het middel niet goedgekeurd was voor gebruik in Nederland.
1 dierenarts stelde recepten op die niet voldeden aan de wetgeving: bepaalde elementen ontbraken op de recepten.
Bij paarden constateerden we de volgende overtredingen:
1 dierenarts schreef ontwormingsmiddelen voor terwijl er geen klinisch onderzoek of andere behoorlijke beoordeling van de gezondheidstoestand van de dieren had plaatsgevonden.
1 dierenarts was in België gevestigd, maar ook werkzaam in Nederland zonder ingeschreven te staan in het diergeneeskunderegister.
Bij runderen constateerden we de volgende overtredingen:
2 dierenartsen hebben het officieel certificaat in geval van noodslacht niet correct ingevuld, omdat ze het logboek niet hadden ingezien. Hierdoor zijn runderen afgevoerd naar het slachthuis terwijl ze nog in de minimale wachttermijn zaten na een behandeling met diergeneesmiddelen.
1 dierenarts heeft een noodslachting uitgevoerd op een verzamelcentrum. Hierbij is geen contact opgenomen met de veehouder over de eventuele toediening van diergeneesmiddelen. Ook was het rund niet tijdig aangemeld in het I&R-systeem.
1 dierenarts heeft het officieel certificaat in geval van noodslacht niet naar waarheid ingevuld.
1 dierenarts gaf toestemming voor de afvoer van een dier naar het slachthuis een dag nadat het dier een operatie had ondergaan.
1 dierenarts leverde antimicrobiële diergeneesmiddelen af zonder behandeladvies.
Bij varkens constateerden we de volgende overtredingen:
1 dierenarts besprak de inzet van een diergeneesmiddel met het antibioticum oxytetracycline onvoldoende tijdens de jaarlijkse evaluatie. Hierdoor gebruikte de veehouder dit diergeneesmiddel onjuist om kreupelheid te behandelen.
1 dierenarts week af van de bijsluiter van een diergeneesmiddel. De dieren werden slechts éénmaal behandeld in plaats van tweemaal, zoals voorgeschreven in de bijsluiter. De dieren zouden op korte termijn geslacht worden en vielen zo buiten de minimale wachttermijn, waardoor slachten mogelijk was.
Toelichting niet-diergeneeskundigen
Diergeneeskundige handelingen mogen alleen worden uitgevoerd door dierenartsen, of in bepaalde gevallen door andere diergeneeskundigen zoals paraveterinairen of dierfysiotherapeuten. Naar aanleiding van meldingen over mogelijk onbevoegd diergeneeskundig handelen, voerden we 7 inspecties uit. Hiervan waren 3 inspecties akkoord. Bij de andere 4 inspecties constateerden we de volgende overtredingen:
1 persoon voerde dry needling uit bij paarden. Deze handeling omvat het inbrengen van naalden, niet zijnde holle naalden, in spierweefsel. Dit mag alleen een dierenarts of dierfysiotherapeut doen, of een paraveterinair onder bepaalde voorwaarden.
2 personen voerden lasertherapie uit bij paarden. Dit mag alleen een dierenarts, dierfysiotherapeut of paraveterinair (onder toezicht van een dierenarts) doen.
1 persoon voerde gebitsbehandelingen uit bij paarden, waarbij kiezen getrokken werden. Deze handeling mag alleen uitgevoerd worden door een dierenarts.
Handelaren in diergeneesmiddelen
Inspectieresultaten handelaren in diergeneesmiddelen
We hebben 1 inspectie uitgevoerd bij een vergunninghouder met een D-vergunning. Deze inspectie was niet akkoord. We constateerden de volgende overtredingen bij deze vergunninghouder:
De website van de vergunninghouder voldeed niet aan de geldende wet- en regelgeving. Daarnaast verkocht deze vergunninghouder receptplichtige diergeneesmiddelen aan een afnemer in een ander EU-land zonder te beschikken over de vereiste recepten. Ook werden er diergeneesmiddelen geleverd die in het betreffende EU-land niet geregistreerd waren.
We hebben 6 inspecties uitgevoerd bij vergunninghouders met een DR-vergunning. Van deze inspecties waren er 4 akkoord. Bij de andere 2 inspecties constateerden we de volgende overtredingen:
1 vergunninghouder verhandelde URA-diergeneesmiddelen zonder recept en hield daarnaast geen register bij.
1 vergunninghouder verkocht diergeneesmiddelen via een webshop die niet was ingeschreven in het register voor internethandel, waardoor het wettelijk verplichte logo voor internethandel ook ontbrak.
We hebben 1 inspectie uitgevoerd bij een vergunninghouder met een FG-vergunning. Deze inspectie was niet akkoord. We constateerden de volgende overtreding:
De vergunninghouder bood hoefmiddelen aan die als diergeneesmiddelen worden aangemerkt, maar niet als zodanig vergund zijn.
We hebben 4 inspecties uitgevoerd bij vergunninghouders met een G-vergunning. Van deze inspecties waren er 2 akkoord. Bij de andere 2 inspecties constateerden we de volgende overtreding:
2 vergunninghouders voldeden niet aan de regels voor goede distributiepraktijken (GDP) van diergeneesmiddelen, omdat zij niet-geregistreerde diergeneesmiddelen distribueerden.
We hebben 7 inspecties uitgevoerd bij vergunninghouders met een GDR-vergunning. Van deze inspecties waren er 2 akkoord. Bij de andere 5 inspecties constateerden we de volgende overtredingen:
2 vergunninghouders verkochten diergeneesmiddelen die niet geregistreerd waren.
Bij 2 inspecties en een hercontrole is vastgesteld dat dezelfde vergunninghouder meerdere overtredingen heeft begaan:
De vergunninghouder verkocht via internet receptplichtige diergeneesmiddelen aan een afnemer in een ander EU-land. Bovendien waren de etiketten niet opgesteld in een officiële taal van dat land.
Enige tijd later werden opnieuw overtredingen vastgesteld. De vergunninghouder bood toen niet-geregistreerde diergeneesmiddelen aan in 2 andere EU-landen. Daarnaast gebruikte de vergunninghouder meerdere domeinnamen die niet waren aangemeld in het register voor internethandel, waardoor het wettelijk verplichte logo van internethandel op de websites ook ontbrak.
Tijdens een hercontrole bleek dat de vergunninghouder nog steeds diergeneesmiddelen aanbood in een ander EU-land waar deze middelen receptplichtig zijn. Dit is niet toegestaan: in andere EU-landen mogen uitsluitend diergeneesmiddelen worden aangeboden die niet receptplichtig zijn.
We hebben 13 inspecties uitgevoerd bij bedrijven die handelden in diergeneesmiddelen zonder de juiste bedrijfsvergunning. Van deze inspecties waren er 5 akkoord. Deze inspecties zijn akkoord bevonden om verschillende redenen:
2 handelaren bleken geen diergeneesmiddelen te verkopen
1 handelaar verkocht niet-receptplichtige diergeneesmiddelen voor niet-voedselproducerende dieren, waardoor hij niet over een kleinhandelsvergunning hoefde te beschikken.
1 handelaar bood een niet-receptplichtig diergeneesmiddel aan op zijn website. Hij had dit diergeneesmiddel echter niet meer op voorraad sinds hij het niet meer mocht aanbieden. Hij was vergeten het middel van zijn website te halen en corrigeerde dit tijdens de inspectie. Hiermee voldeed hij alsnog aan de wet.
1 handelaar was gevestigd in België, waardoor de inspecteur geen maatregel kon opleggen. De handelaar is door de inspecteur gemeld bij de Belgische autoriteiten.
Bij de andere 8 inspecties constateerden we de volgende overtredingen:
5 handelaren verkochten diergeneesmiddelen zonder te beschikken over een kleinhandelsvergunning.
2 handelaren vermelden diergeneeskundige claims over producten die geen geregistreerde diergeneesmiddelen waren.
1 handelaar bood niet-receptplichtige diergeneesmiddelen voor niet-voedselproducerende dieren aan via een website. Hoewel dit is toegestaan, was de website niet ingeschreven in het register voor internethandel en ontbrak daardoor ook het wettelijk verplichte internethandelslogo.
We hebben 2 inspecties uitgevoerd bij particulieren. Deze inspecties waren beide niet akkoord. We constateerden de volgende overtredingen:
2 particulieren importeerden diergeneesmiddelen uit een derde land zonder te beschikken over een fabrikantenvergunning.
Hoe hebben wij gehandhaafd?
Wij hebben in 2024 222 interventies toegepast. Het is mogelijk dat er bij 1 inspectie meerdere interventies worden toegepast.
2 mededelingen ter plaatse
133 officiële waarschuwingen
76 rapporten van bevindingen, op basis hiervan kan een boete of andere maatregel worden opgelegd
2 processen-verbaal, deze worden ingediend bij het Openbaar Ministerie en kunnen leiden tot een strafrechtelijke vervolging
9 berechtingsrapporten voor het Veterinair Tuchtcollege (VTC), deze zijn via de klachtenambtenaar van het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) voorgelegd aan het VTC
Interventies naar aanleiding van meldingen via NPR
Interventies naar aanleiding van meldingen via NPR
Diersoort
Officiële waarschuwing
Rapport van bevindingen
Procesverbaal
Varkens
2
5
0
Schapen
1
1
0
Runderen
0
4
0
Totaal
3
10
0
Interventies naar aanleiding van meldingen via VKI
Interventies naar aanleiding van meldingen via VKI
Diersoort
Officiële waarschuwing
Rapport van bevindingen
Procesverbaal
Melkvee
82
26
0
Vleesrunderen
1
1
0
Varkens
4
1
0
Vleeskalveren
3
0
0
Vleeskuikens
1
0
0
Geiten
6
4
0
Schapen
1
1
0
Totaal
3
10
0
Interventies naar aanleiding van overige meldingen
Interventies naar aanleiding van meldingen over houders van dieren
Type dierhouder
Mededeling ter plaatse
Officiële waarschuwing
Rapport van bevindingen
Procesverbaal
Houders van paarden
0
0
1
0
Houders van melkvee
1
4
7
0
Houders van vleeskalveren
0
1
4
0
Houders van vleesrunderen
0
0
1
0
Houders van schapen en geiten
0
1
2
0
Houders van varkens
0
0
3
0
Houders van overige dieren
0
0
1
0
Totaal
1
6
19
0
Interventies naar aanleiding van meldingen over dierenartsen en niet-diergeneeskundingen
Type betrokkene
Mededeling ter plaatse
Officiële waarschuwing
Rapport van bevindingen
Procesverbaal
VTC-rapport
Dierenartsen
1
11
2
1
8
Niet-diergeneeskundigen
0
5
0
0
0
Totaal
1
16
2
1
8
Interventies naar aanleiding van meldingen over handelaren
Type handelaar
Officiële waarschuwing
Rapport van bevindingen
Procesverbaal
VTC-rapport
Vergunninghouders D
1
1
0
1
Vergunninghouders DR
1
0
1
0
Vergunninghouders FG
0
1
0
0
Vergunninghouders G
0
1
0
0
Vergunninghouders GDR
1
5
0
0
Vergunninghouders GL
0
1
0
0
Zonder vergunning
7
3
0
0
Totaal
10
12
1
1
Lees op onze pagina over diergeneesmiddelen meer over hoe wij handhaven bij onjuist gebruik van diergeneesmiddelen.
Vervolgaanpak
Deze inspectieresultaten laten zien welke overtredingen vaak voorkomen. De komende jaren starten wij projecten op om de grootste risico’s in de keten aan te pakken. Deze inspectieresulaten helpen ons daarbij: ze verbeteren onze kennis over de keten en de sectoren. Als we merken dat we kennis missen over een gedeelte van de keten of een bepaalde diersector, starten we hiervoor projecten op om meer inzicht te krijgen.
Het aantal meldingen dat de NVWA jaarlijks ontvangt varieert, en daardoor ook het aantal inspecties. In 2024 zijn er 339 inspecties op basis van meldingen uitgevoerd, tegenover 201 in 2023.
Ook de bevindingen kunnen per jaar variëren: we zien dat er meer inspecties akkoord zijn dan vorig jaar. Tegelijkertijd zijn er ook meer waarschuwingen en rapporten van bevindingen, wat laat zien dat er nog steeds zaken niet goed gaan. Het aantal processen-verbaal en VTC-rapporten nam juist af.
Meld overtredingen
Ziet u dat iemand zich niet aan de diergeneesmiddelenwetgeving houdt? Meld overtredingen bij ons. Zo houden we samen de sector gezond.