Inspectieresultaten dierenwelzijn vleeskuikens 2022

In het 'Besluit houders van dieren' staan voorschriften voor het welzijn van vleeskuikens. De NVWA controleert of houders van vleeskuikens zich aan deze voorschriften houden. In 2022 hielden we fysieke en administratieve inspecties bij vleeskuikenbedrijven. Ook inspecteerden we vleeskuikens die naar de slacht gingen.

In het kort: verschillende soorten inspecties

Vanwege het verhoogde risico op vogelgriep zijn er maar 9 inspecties bij vleeskuikenbedrijven geweest. Hiervan waren er 4 akkoord en 5 niet akkoord. We zagen verschillende soorten overtredingen.

Daarnaast hebben we administratief onderzoek gedaan naar overbezetting van stallen. Hiervoor analyseerden we data over koppels vleeskuikens die werden afgevoerd naar de slacht. Het ging om 9.335 koppels uit stallen met de hoogste bezettingscategorie. 9.051 koppels waren akkoord. Bij 284 koppels was sprake van overbezetting. Er waren meer overtredingen dan in 2021.

Verder controleerden wij in pluimveeslachterijen. Onze dierenartsen screenden vleeskuikens op afwijkingen die konden wijzen op slechte omstandigheden in de stal. Er werden 15.500 Nederlandse koppels en 9.400 buitenlandse koppels aangevoerd op het slachthuis. Bij respectievelijk 508 en 1.391 koppels zagen we afwijkingen. Er waren meer afwijkingen dan in 2021.

Inspecties bij vleeskuikenbedrijven: resultaten en maatregelen

In totaal waren er 9 inspecties bij primaire bedrijven, 2 hiervan waren herinspecties. Van de 9 inspecties waren er 5 niet akkoord. Deze 5 bedrijven hadden niet voldaan aan de welzijnseisen voor vleeskuikens. De overtredingen hadden te maken met:

  • kwaliteit van het strooisel
  • ventilatie in de stal
  • onzorgvuldig doden van dieren

Hiervoor hebben wij maatregelen opgelegd volgens ons interventiebeleid. Het ging om:

  • 3 schriftelijke waarschuwingen
  • 1 rapport van bevindingen
  • 1 proces-verbaal, dit wordt ingediend bij het Openbaar Ministerie

Administratieve inspecties: resultaten en maatregelen

Voor stallen bestaan verschillende bezettingscategorieën. Wij hebben gekeken naar stallen met de hoogste bezettingscategorie. Dit betekent dat er tot 42 kilogram aan vleeskuikens op een vierkante meter mag verblijven.

Via data-analyses controleerden we of stallen overbezet waren. Hierbij maakten we onder meer gebruik van informatie over de afmetingen van de stal en het totale slachtgewicht. We controleerden 9.335 koppels die naar de slacht gingen. 284 keer constateerden we dat de stal overbezet was.

Bij een aantal bedrijven was de overbezetting mogelijk ontstaan door een vervoersverbod vanwege vogelgriep. Op de bedrijven waar een vervoersverbod van toepassing was, hebben we daarom niet gehandhaafd. Het vervoersverbod wordt als overmacht beschouwd. Dat verklaart waarom we meer overtredingen constateerden, maar minder maatregelen hebben opgelegd. 

Wij hebben 35 bedrijven een maatregel opgelegd volgens ons interventiebeleid. Het ging om:

  • 23 schriftelijke waarschuwingen (SW)
  • 16 rapporten van bevindingen (RVB)

Administratieve onderzoeken overbezetting stallen

aantal koppels aantal overtredingen aantal maatregelen aantal bedrijven dat SW of RVB kreeg
Administratief toezicht hoogste bezettingscategorie (39 tot 42 kg/m2) 9.335 284 39 35

Inspecties in pluimveeslachterijen: resultaten en maatregelen

In pluimveeslachterijen screenden onze dierenartsen zo'n 25.000 koppels op voetzoollaesies, hakdermatitis en borstblaren. Dit zijn ontstekingen aan de poten en borst. Zulk soort ontstekingen duiden erop dat de omstandigheden in de stal niet goed zijn. Als de dierenartsen veel ontstekingen bij een koppel zien, beoordelen ze het koppel verder via een steekproef.

Bij ontstekingen bij meer dan 50% van de steekproef sturen wij een kennisgeving naar het vleeskuikenbedrijf. Hiermee informeren we de vleeskuikenhouder dat de NVWA-dierenarts een afwijking heeft geconstateerd. Ook geven we aan dat de vleeskuikenhouder passende maatregelen moet nemen. Doet de houder dit niet? Dan is deze in overtreding.

Zien we bij een volgende screening weer een afwijking bij dit vleeskuikenbedrijf? Dan stellen we een rapport van bevindingen op en kan het bedrijf een boete krijgen.

Voor bedrijven met scharrelkippen en biologische bedrijven geldt andere wetgeving dan voor reguliere vleeskuikens. Als we afwijkingen zien bij koppels van deze bedrijven, doen we een interne melding. Onze inspecteurs kunnen dan bij het bedrijf langsgaan voor een fysieke inspectie.

Afwijkingen bij koppels van Nederlandse bedrijven

Er waren 508 koppels met afwijkingen. Deze waren afkomstig van 167 Nederlandse bedrijven. In het najaar van 2022 zagen we een forse toename van het aantal koppels met voetzoollaesies. Dit signaal hebben wij met de sector gedeeld, zodat er maatregelen genomen konden worden.

Wij hebben deze 167 bedrijven een maatregel opgelegd volgens ons interventiebeleid. Het ging om:

  • 404 kennisgevingen, dit betekent dat de bedrijven een brief kregen dat zij passende maatregelen moesten nemen
  • 83 rapporten van bevindingen (RVB)

Verder zagen we 21 overtredingen bij bedrijven met scharrelkippen of biologische bedrijven. Van deze overtredingen hebben we een interne melding gedaan.

Welzijnsinspecties pluimveeslachterijen – koppels uit Nederland

aantal geslachte koppels aantal kennisgevingen aantal RVB aantal meldingen scharrel-/bio-bedrijven totaal aantal koppels met afwijkingen
Circa 15.500 404 83 21 508

Afwijkingen bij koppels van buitenlandse bedrijven

Er waren ook buitenlandse bedrijven die koppels met afwijkingen hadden. Dit hebben wij gemeld bij de autoriteiten van de betreffende landen. Met de buitenlandse autoriteiten wisselen wij ook kennis over controle op voetzoollaesies uit.

Naar verhouding constateerden we minder afwijkingen bij de uit Nederland afkomstige koppels, dan bij de uit Duitsland of België afkomstige koppels.

Welzijnsinspecties pluimveeslachterijen – koppels uit buitenland

aantal geslachte koppels aantal koppels met afwijkingen
Koppels uit België  circa 2.200 904
Koppels uit Duitsland circa 7.250 484

Vervolgaanpak: verder met inspecties

Ook in 2023 blijven wij toezicht houden op de welzijnseisen voor vleeskuikens. Kijk voor meer informatie over de welzijnseisen en de inspecties op de pagina's Welzijnseisen meer dan 500 vleeskuikens en Rol NVWA bij pluimvee.