Vogelgriep

Vogelgriep bij mensen

Vogelgriep is een zoönose: een ziekte die kan overgaan van dier op mens. Maar de kans dat mensen besmet raken is klein. Het meeste risico lopen mensen die met pluimvee werken. Zij kunnen het krijgen als hun vogels besmet zijn.

Is vogelgriep gevaarlijk voor mensen?

Als er toch een besmetting onder mensen plaatsvindt, zijn de klachten meestal mild. Het gaat dan om klachten als koorts, hoofdpijn, spierpijn en hoesten. Kijk voor meer informatie op de website van het RIVM.

Hoe wordt vogelgriep overgedragen?

De oorzaak van vogelgriep is een virus. Dit is erg besmettelijk. Het zit onder meer in de mest van besmette vogels.  Ook zit het in het stof uit een besmette stal. Daardoor kan het virus zich ook via de lucht verplaatsen.

Trekvogels dragen het virus vaak bij zich. Zij kunnen ook nieuwe varianten van vogelgriep het land binnenbrengen. Daarom is er altijd een piek in de winter. In 2022 was het vogelgriepvirus ook actief in de zomer en waren er veel besmettingen. Bij pluimvee én bij wilde vogels.

Uitbraak van vogelgriep

Als er vogelgriep uitbreekt op een bedrijf, zijn ingrijpende maatregelen nodig om te voorkomen dat nog meer pluimveebedrijven besmet raken. Daarom worden de vogels op het besmette bedrijf geruimd. Dit kan ook gebeuren bij kinderboerderijen, dierentuinen en hobbyhouders. In de omgeving van zo’n besmette locatie geldt dan ook een vervoersverbod, onder meer voor levend pluimvee en eieren.

Wat doet de NVWA tegen vogelgriep?

De NVWA bestrijdt uitbraken van vogelgriep bij locaties waar vogels worden gehouden. We doen dit op verschillende manieren. Het NVWA Incident- en Crisiscentrum (NVIC) doet bijvoorbeeld onderzoek bij bedrijven, kinderboerderijen en andere locaties waar misschien besmettingen zijn. Bij een uitbraak voeren we de ruimingen uit.

Bij de ruimingen is altijd een dierenarts van de NVWA aanwezig. Deze ziet erop toe dat alles op de juiste manier gebeurt. In deze podcast vertelt Léon Labout over zijn werk als toezichthoudend dierenarts. Samen met het NVWA-frontteam was hij het afgelopen jaar nauw betrokken bij de uitbraken. Beluister de podcast via Spotify of Apple Podcasts.

Waar is vogelgriep?

• Bekijk de lijst met besmettingen van vogelgriep bij bedrijven in de afgelopen maanden op de website van de Rijksoverheid. Zie ook de nieuwsberichten over ruimingen bij bedrijven op deze website.
• Besmettingen bij hobbyhouders met minder dan 50 vogels ziet u op het kaartje Vogelgriepbesmettingen hobbypluimvee (kijk onder aan de pagina).
• Wilt u weten waar de ziekte de afgelopen tijd in het wild is aangetroffen? Kijk dan op het kaartje met vogelgriep besmette dode wilde vogels.
• Wilt u weten waar in Europa de ziekte de afgelopen tijd is aangetroffen? Kijk dan op de website van EFSA.

Maatregelen om vogelgriep te voorkomen

Een uitbraak van vogelgriep willen we natuurlijk zoveel mogelijk voorkomen. Daarom gelden er landelijke maatregelen, zoals de ophok - en afschermplicht. Op de website van de Rijksoverheid vindt u een overzicht van alle landelijke maatregelen.

Veel maatregelen gelden niet alleen voor pluimveebedrijven, maar bijvoorbeeld ook voor kinderboerderijen, dierentuinen en mensen die kippen in hun tuin houden. In onze video kunt u zien hoe u uw kippen kunt afschermen.

Vervoersverbod

Rond besmette bedrijven geldt vaak een vervoersverbod: een beperking om pluimvee, eieren, mest of gebruikt strooisel te vervoeren. Per beperkingsgebied gelden er regelingen die de wettelijke basis vormen.

Reinigen en ontsmetten van veewagens

Vervoert u dieren van en naar landen waar vogelgriep heerst (een risicoland)? Dan moet u uw (pluim)veewagen bij terugkomst in Nederland onmiddellijk reinigen en ontsmetten bij een erkende R&O-plaats. Na de reiniging moeten de wagens worden ontsmet met een middel uit de lijst met toegelaten ontsmettingsmiddelen.

Meld vogelgriep

Help verdere verspreiding van vogelgriep voorkomen door besmettingen te melden.

• Pluimveehouders zijn verplicht om vogelgriep te melden bij het Landelijk meldpunt dierziekten via telefoonnummer 045 - 546 31 88.
• Houdt u kippen of andere vogels als hobby? Schakel uw dierenarts in als de vogels verschijnselen van vogelgriep hebben. U moet een verdenking op vogelgriep melden bij het Landelijk meldpunt dierziekten: 045 - 546 31 88.
• Bel de dierenambulance via 114 als u wilde vogels ziet met verschijnselen van vogelgriep.
• Lees wat u kunt doen als u dode wilde (water)vogels heeft gevonden.

Nog vragen over vogelgriep?

Heeft u nog vragen over vogelgriep? Bekijk dan vragen en antwoorden voor professionals en particulieren.